مددكار اجتماعی كودكان كار گفت: اگر كودك كار به اجبار جبر زمانه ناچار است كار كند؛ باید قواعد و اصول كار كردن را یاد بگیرد؛ حداقل عزت نفس خود را می تواند حفظ كند و گدایی نكند.

به گزارش خبرنگار مهر، یكی از آسیب های اجتماعی امروز جامعه جهانی، پدیده تلخ كودكان كار است. كار كودكان، مشكلی جهانی است؛ با این وجود به نظر می رسد در كشورهای در حال توسعه این پدیده شوم اجتماعی پر رنگ تر باشد.

به همین خاطر سازمان ملل به منظور آگاهی جامعه جهانی از نتایج مصیبت بار پدیده كار كودك بر نسل های آتی، روز 12 ژوئن، 22 خرداد هر سال را به روز جهانی مبارزه با كار كودكان اختصاص داده است.

كودكان كار به علت عدم تغذیه مناسب، با كاهش قند خون آنان مواجه بوده و در نتیجه عملكرد مغز در آنان افت پیدا می كند. همین مسئله موجب می شود تا به كودكان كار انگ كم هوشی می زنند.

همچنین در مصاحبه پیشین به این موضوع پرداختیم كه نزاع؛ بزرگ ترین مشكل در بین پسران كودك كار است و دختران كودك كار بیش از هر چیز با ترك تحصیل اجباری از سوی خانواده مواجه می شوند.

معصومه ایزدی مددكار اجتماعی مدرسه كودكان كار ارفك در گفتگو با خبرنگار مهر، در پاسخ به این سوال كه چگونه از كودكان كار برای تحصیل در این مدرسه دعوت می كنید، گفت: در ماه های اخیر به دلیل ورود اتباع پرشمار به كشور آنقدر تعداد مراجعه كننده زیاد است كه دیگر فرصت دعوت پیدا نمی كنیم و از ما می خواهند كودكانشان را ثبت نام بكنیم.

وی ادامه داد: پیش از این كودكی را در خیابان می دیدیم از او می پرسیدم كه كجا زندگی می كند؟ آیا دوست ندارد درس بخواند؟ چقدر مایل است كه درس بخواند یا چقدر درآمد دارد؟ به نحوی با این سوالات وارد ارتباط با كودك می شدیم و آرام آرام با دوستی ای كه با او ایجاد می كردیم و اعتمادی كه جلب می كردیم او را برای حضور در مدرسه دعوت می نمودیم.

ظرفیت لازم برای تحصیل همه كودكان كار را نداریم

این مددكار اجتماعی افزود: كودك كار چون كودك بود با دیدن این فضا و دیدن بازی های دوستانه دانش آموزان دیگر یا مهر و لطفی كه مهرآفرینان و داوطلبان داشتند؛ با دیدن مهربانی معلم هایی كه به كلاس می روند؛ با دیدن فضا و نحوه برخورد با كودكان، جذب مدرسه می شدند و در مدرسه باقی می ماندند؛ اما در حال حاضر در چند ماه گذشته با حجم بسیار زیادی از مراجعین مواجه هستیم كه حتی فرصت اینكه دنبال بچه ها بگردیم تا آنها را به مدرسه دعوت كنیم نداریم؛ ظرفیت ما به نحوی پر شده است كه هر روز مجبور هستیم پاسخگوی تماس هایی باشیم كه به دانش آموزان و خانواده های كودكان بگویم كجا ظرفیت خالی دارد كه بتوانند ثبت نام كنند؛ حجم مراجعه بسیار زیاد است و من حداقل می دانم در منطقه 12 مدارس دولتی پاسخگوی این تعداد درخواست ثبت نام كودكان نیست؛ به این دلیل كه میزان اشتغال و امكان اشتغال در منطقه 12 بیشتر است؛ بنابراین تجمع مهاجران هم بیشتر خواهد بود به همین خاطر تعداد دانش آموزان بیشتری هم به مدارس منطقه 12 مراجعه می كنند.

ایزدی با بیان اینكه حتی با سمن ها هم توان پاسخگویی به حجم بالای كودكان محروم مانده از تحصیل وجود ندارد، گفت: مگر اینكه ظرفیت دیگری از طرف مسئولین ایجاد شود كه امكان تحصیل این كودكان فراهم گردد.



حفظ شأن كودك كار كمترین كاری است كه می توان در قبال این كودكان انجام داد

وی در پاسخ به این سوال كه مردم در برخورد با كودكان كار باید چگونه برخورد داشته باشند، افزود: اینكه مردم باید چگونه با موضوع كودك كار برخورد داشته باشند یا اگر در سطح جامعه با كودك كاری مواجه شوند رفتارشان چگونه باشد؛ شاید بتوان از ابعاد گوناگونی به این مسئله پرداخت اما كمترین كاری كه می توان در قبال این كودكان انجام داد این است كه هر فردی در مواجهه با یك كودك كار فقط به این فكر كند كه شاید این كودك یكی از اعضای خانواده خودش است؛ یكی از اقوام من است؛ كمترین كاری كه می توان در قبال این كودكان انجام داد حفظ شأن و كرامت این كودكان است؛ شاید از او خرید نكنند شاید به او چیزی ندهند ولی حداقل او را حفظ كند اگر نیاز داریم از چیزهایی كه او می فروشند می توانیم خرید كنیم اما اینكه پولی به او بدهیم و در ازای چیزی از او نگیریم در حقیقت گدا پروری می كنیم اگر واقعاً یك كودك كار مشغول كار است با پذیرش این مسئله كه من شاید نتوانم تأثیر مستقیم بر كار كودك و كاهش كار كودك داشته باشم كمترین كار این است كه برخورد مناسبی با شغل او داشته باشم.

به كودكان كار گدایی یاد ندهید

مددكار اجتماعی مدرسه كودكان كار ارفك گفت: من به شخصه اگر در مترو چیزی را نیاز داشتم كه دیدم كودك كاری آن را می فروشد از او به همان قیمت و نه بیشتر خریداری می كنم؛ و شاید اگر میوه یا خوراكی در كیفم داشته باشم به او می دهم؛ اما اینكه پولی بدون گرفتن چیزی از او به او بدهم؛ هیچ وقت این كار را انجام می دهم. این توصیه را هم به هیچكس نمی كنم اگر كودكی مشغول كار است؛ اگر كودك كاری به اجبار جبر زمانه ناچار است كار كند؛ باید قواعد و اصول كار كردن را یاد بگیرد؛ باید بداند كه اگر در حال كار است حداقل عزت نفس خود را می تواند حفظ كند؛ گدایی نكند؛ یاد بگیرد اگر زحمتی می كشد به اندازه زحمتش پول دریافت می كند و چه بهتر كه بتوانیم كودكانی را كه كار می كنند به مسیری هدایت كنیم كه در كنار زمانی كه به كار اختصاص می دهد؛ در كنارش تحصیل خود را هم ادامه دهد یا فرصتی برای بازی كردن داشته باشد.

ایزدی با اشاره به اینكه كودكانی كه در سمن ها حضور پیدا می كنند؛ این موقعیت را دارند كه در كنار تحصیل یك یا دو ساعتی را بازی كنند؛ گفت: این فرصت را آنان دارند كه از شادی كودكانه بهره مند شوند؛ بیشتر كودكانی كه در محدوده ما هستند و از مدارسی كودكان كار مثل ارفك استفاده می كنند؛ بیشتر به خاطر فضای شادی كه برایشان ایجاد می شود و موقعیتی كه برای صحبت كردن پیدا می كنند مایل هستند در این مجموعه تحصیل كنند و آنهایی كه باقی می مانند دقیقاً به همین دلایل همچنان در ارفك مانده اند. حالشان خوب می شود می توانند صحبت كنند و مسائل خود را مطرح نمایند.

این مددكار حوزه كار كودك خاطر نشان كرد: ما در بخش مددكاری تنها كاری كه می توانیم بر اساس رسالت كاری خود انجام دهیم این است كه این كودكان را توانمند كنیم كه از پس مشكلات خود بر بیایند؛ اگر به خودشكوفایی برسند كه چه بهتر و ما همراهشان هستیم مشاوره می دهیم كه بتوانند مهارت های زندگی بیشتری را به دست بیاورند؛ فكر كردن را یاد بگیرند؛ حل مسئله و خودآگاهی را یاد بگیرند.

بیشترین تلاش ما این است كه تاب آوری كودكان كار را بالا ببریم

ایزدی با تاكید بر اینكه بیشترین توان خود را بر سر این مسئله می گذاریم كه تاب آوری كودكان كار را بالا ببریم، افزود: حجم زیادی از یاس و ناامیدی با توجه به شرایطی كه كودكان كار در آن زندگی می كنند و آسیب های پیچیده ای كه دچار آن هستند؛ در طول سال ها و به انواع مختلف در آن ها ایجاد شده است و اگر تاب آوری آن ها بالا نرود ما اقدام دیگری نمی توانیم داشته باشیم؛ اگر هم اقدام دیگری بكنیم ناتمام باقی خواهد ماند؛ چون كودك جایی توانش را از دست می دهد؛ اگر تاب آوری كودك كار افزایش پیدا نكند؛ مددكار نمی تواند با او ادامه دهد؛ نمی تواند كودك كار را كنار خود نگه داشته باشد.

وجود سوتفاهم ها در پدیده كار كودك

وی در پاسخ به این سوال كه تا چه حد باندهای مافیایی را در شكل گیری پدیده كودكان كار مؤثر می دانید، گفت: در زمینه باندهای مافیایی آنقدر آمارش پایین است كه به حساب نمی آید؛ در برابر حجم زیاد كاری كه كودكان كار برای معاش خانواده خود انجام می دهند و برای گذران زندگی كار می كنند؛ بسیار ناچیز است. البته بخشی است از مسئله هم به سو تفاهم ها برمی گردد؛ برای مثال من خانواده ای را می شناسم كه 5 تن از كودكان این خانواده كار می كنند؛ این 5 كودك تصمیم می گیرند هر صبح كه به سر كار می روند با همدیگر یك تاكسی بگیرند و به محل كار بروند كه هم زودتر به محل كار می رسند و هم هزینه كمتری می پردازند؛ اما كسی كه از دور نگاه می كند فكر می كند این پنج كودك را چه كسی به آن محل كار برده و پیاده می كند؟ در حالی كه این كودكان خودشان حل مسئله كرده اند. و به درستی یاد گرفته اند كه اگر تاكسی با هم بگیرند امنیت بیشتری دارند؛ سریع تر هم می رسند و زودتر شروع به كار می كند.