ظهر روز شنبه بود كه هرچه اینترنت گوشی را خاموش و روشن می كردیم، فایده ای نداشت و بعد متوجه شدیم كه كلا آنتن گوشی مان قطع شده است! نبود اینترنت برای هر كسی مشكلی به وجود آورده بود و انگار در زندگی روزمره همه ما یك خلأ بزرگ ایجاد شده بود. واكنش ها به این اتفاق متفاوت بود. بعضی ها خیلی زود كلافه شدند و نمی دانستند چطور به زندگی روزمره شامل خرید غذا و استفاده از تاكسی اینترنتی بدون اینترنت ادامه دهند.

بعضی ها گفتند كه بهتر شد، چون چند ساعتی از گوشی و خبر های بد دور خواهیم شد. خیلی ها هم از دوست و رفیق و ... بی خبر ماندند و نگران شدند. البته وقتی هزینه یك خدمت را می دهیم حق مان است كه بدون مشكل از آن استفاده كنیم. اما این مواجهه نزدیك و متفاوت، ذهن برخی از ما را قلقلك داد كه آیا خیلی به فضای مجازی وابسته نشدیم و بد نیست مثل قبل روش های مختلفی برای خرید، ارتباط و سرگرمی داشته باشیم؟ در این گزارش به این موضوع با چند رویكرد مختلف پرداختیم. با ذكر این توضیح ضروری كه موضوع ما وابستگی به اینترنت و تلفن هوشمند است و به هیچ وجه طرفدار هیچ نوع قطعی و كندی اینترنت نیستیم.

بی تو هرگز.
مواجهه جدی با نبود اینترنت به ما نشان می دهد زندگی روزمره ما چه وابستگی عمیقی به آن دارد
سید سورنا ساداتی | روزنامه نگار

چند روزی بود كه سرعت اینترنت خیلی پایین بود؛ اما كارمان را راه می انداخت، تا این كه روز شنبه برای چند ساعت، اینترنت در برخی نقاط كشور كاملاً قطع شد و نهایتش چند دقیقه می آمد و می رفت و خلاصه همه كار ها را مختل كرده بود. این كه متناسب با قیمت، باید اینترنت خوب و پرسرعت در اختیار كاربران باشد و هیچ بهانه ای برای مختل شدن آن قبول نیست جای خودش، اما مدت ها بود مواجهه جدی با نبود اینترنت در زندگی مان نداشتیم. خیلی از ما فكر می كنیم اعتیاد به گوشی هوشمند و اینترنت مخصوص گیمر هایی است كه 24 ساعته توی نت هستند. هودی مشكی به تن دارند كه كلاهش را روی سر كشیده اند و چشمان شان از فرط خستگی و كم خوابی قرمز شده، اما وقتی تجربه جدی تری از نبود اینترنت برای چند ساعت داشتیم فهمیدیم ما هم وابستگی جدی داریم و مهارت هایی كه قبلاً در زندگی برای خرید، مطالعه، تماشای فیلم و ... داشتیم بدون اینترنت به طور جدی می لنگد. یك دور همه چیز را مرور كنیم.

معطلی كنار خیابان

خیلی از ما حاضریم كُلی كنار خیابان منتظر تاكسی اینترنتی باشیم، اما با یك آژانس یا موارد مشابه تماس نگیریم. تا وقتی اینترنت هست فكر می كنیم تاكید زیاد روی استفاده از خدمات گران تاكسی های اینترنتی چیز عجیبی نیست، اما وقتی متاسفانه اینترنت نیست می فهمیم عادت ما گاهی هم می تواند به ضررمان باشد.

آدرس نپرسیدن

نرم افزار های مسیریاب خیلی وقت ها باگ دارند، قبل از مقصد صدای نرم افزار در خودرو می پیچد كه: «شما به مقصد رسیدید». فناوری برای راحتی ماست. حتماً باید از آن استفاده كرد، اما نباید در حدی به آن وابسته شد كه اگر یك نرم افزار خطا داشت مهارت ارتباطی ما برای آدرس پرسیدن از دیگران ضعیف شده باشد.

تماشای فیلم و سریال

خیلی از ما با سی دی فیلم می دیدیم و كارمان به فلش و هارد كشید، اما چند وقتی است دیگر اهل تماشای كلاسیك های سینما نیستیم، چون پلتفرم ها روی محصولات روز ایران و جهان متمركز هستند. تماشای فیلم و سریال به صورت آنلاین مزیت های زیادی دارد، دیگر نگران كیفیت زیرنویس، مشكلات مربوط به هماهنگ كردن آن با تصویر و... نیستیم، اما كمی ذوق ما را هم تحت الشعاع قرار می دهد. قبلاً براساس سلیقه یا توصیه دیگران فیلم می دیدیم و از بین كلی اثر قدیمی و جدید حق انتخاب داشتیم. حالا روی تازه ترین آثار متمركز هستیم. باز هم تاكید می كنیم حرف ما این نیست كه بی خیال اینترنت شویم، صحبت این است كه میزان وابستگی مان را بشناسیم و حواس مان باشد استفاده از این ابزار های روز و كارامد سلیقه ما را تغییر ندهد.

خرید غذا و نان و...

قبلا زیر شیشه میز های محل كار و كنار یخچال خانه ها پر بود از منوی رستوران ها و شماره اشتراكی كه باید موقع سفارش غذا اعلام می كردیم. برنامه های خرید اینترنتی غذا امكان این كه ما با حوصله منوی تعداد بیشتری رستوران را بررسی و مقایسه كنیم، فراهم كردند، دیگر لازم نیست موقع تحویل غذا نگران پول خرد و... كم و زیادش باشیم، چون پولش را هم اینترنتی می دهیم، اما اگر اینترنت نباشد تكلیف زندگی روزمره ای كه حتی نانش اینترنتی خریداری می شود چیست؟ این میزان از وابستگی بد نیست، اما نباید تنها ابزار ما برای زندگی روزمره باشد. واضح است كه خرید آنلاین راحت تر است. در سوخت، ترافیك و زمان صرفه جویی می كند، اما بد نیست در بزنگاه هایی مثل قطعی اینترنت حواس مان باشد درگیر اینرسی رفتاری نباشیم یعنی آن قدر به یك نوع رفتار عادت نكنیم كه دربرابر هر تغییری واكنش منفی داشته باشیم. پیام رسان ها باعث شده از حال همدیگر به صورت 24 ساعته با خبر باشیم، اما اگر نباشند ما گیج و كلافه ایم، چون مدت هاست در حالت دیگری زندگی نكرده ایم.

قطعی اینترنت و روان شناسی چاره ناپذیری
وصل شدن مجدد اینترنت، فرصت خوبی برای بازنگری در فعالیت های افراد و مدیریت بهینه تر استفاده از فضای مجازی است
دكتر مهدی سودآوری | روان شناس و مدرس دانشگاه

در ساعت های گذشته، برای همه ما بار ها پیش آمد كه گوشی مان را بررسی كردیم تا ببینیم اینترنت وصل شده یا نه؟ بعضی های مان هر یك ربع، بعضی ها هر نیم ساعت و بعضی ها هم یك ساعت یا چند ساعت. روان شناسی چاره ناپذیری به معنای تاثیر های روان شناختی است كه یك حادثه غیر قابل كنترل بر انسان می گذارد. بسیاری از حوادث در اطراف ما كاملا خارج از كنترل و اراده ماست، از تولد و مرگ گرفته تا حوادث اجتماعی سیاسی یا حتی یك آزمون یا كنفرانس اجباری در دوران تحصیل. تاثیرات این نوع حوادث طیف وسیعی را در برمی گیرد. قطع حدود یك یا دو روزه اینترنت هم از این قاعده مستثنا نیست و این فرصت را در اختیار ما قرار داد تا در فعالیت های روزمره مان در صورت نیاز، بازنگری كنیم.

مشخص شدن اولویت های واقعی در همین چند ساعت

تقریبا بیشتر ما در طول روز ساعت ها از شبكه های اجتماعی، بازی های آنلاین و... استفاده می كردیم. فعالیت هایی كه به صورت كاملا روزمره و بخشی نرمال از زندگی افراد شده بود، اما قطع سراسری اینترنت باعث یك وقفه در این سبك زندگی شد. در این چند ساعت یا روز اخیر اولویت های واقعی از آن چه كه فكر می كردیم مهم است، تمیز یافت. حتی درباره ارتباطات شخصی و صحبت های مجازی بین فردی، كاملا برای همه مشخص شد كه ارتباط با چه افرادی واقعا مهم است. از خود بپرسید كه اگر در این چند روز، چند ساعت یا چند دقیقه اینترنت داشتید واقعا با آن چه می كردید؟

2 رویكرد رایج بعد از وصل شدن مجدد اینترنت

از سوی دیگر، قطع اینترنت برای بخشی از مردم باعث توفیق اجباری شد. بیشتر كتاب خواندند، به فكر استفاده بهتر از زمان افتادند، وقت شان را با علایق دیگرشان پر كردند و .... بسیاری از نوجوانان از بازی های آنلاین محروم شدند كه حالا با وصل مجدد اینترنت، می توانند مدیریت بهتری برای زمان خود داشته باشند. این چند ساعت به افرادی كه به استفاده از فضای مجازی یا بازی های آنلاین اعتیاد داشتند، بسیار سخت گذشت. حال دو رویكرد بعد از وصل مجدد اینترنت قابل پیش بینی است؛ یا بیش از گذشته به سراغ اینترنت می روند تا به اصطلاح این چند روز یا چند ساعت را جبران كنند یا با تجربه ای كه به اجبار پیش آمد به سمت مدیریت بهتر و وابستگی نداشتن می روند.

حواس مان به روش های جایگزین باشد

همیشه شنیده بودیم كه همه تخم مرغ های خود را در یك سبد نگذارید، اما معمولا درباره خدمات زیربنایی مانند آب، برق و اینترنت این توصیه جدی گرفته نمی شود. تجربه هفته گذشته نشان داد كه بهتر است برای فعالیت های خود روش جایگزین هم درنظر بگیریم. گویا بدون اینترنت، گوشی های گران قیمت هوشمندمان به هیچ دردی نمی خورند یا برای ارتباط های مهم خود وقت های واقعی هم قائل شویم یا منابعی غیر از موتور های جست وجوی رایج برای اطلاعات پیدا كنیم. مهارت های واقعی مطالعه، یادگیری و تحقیق را یاد بگیریم كه در دنیای دیجیتال، انگار دست خوش هرج و مرج شده است.

قدردان داشته های ارزشمندمان باشیم

در پایان می خواهم از این فرصت استفاده كنم و بگویم كه اجازه ندهیم صرفا ارزش چیز ها در نبود آن ها مشخص شود. بسیاری از چیز های ارزشمند بعد از قطع شدن، دوباره باز نخواهند گشت كه از دوباره یافتن آن ها احساس خوشحالی كنیم مانند: عمر، جوانی، دوستی و .... از همه مهم تر كسانی كه دوستشان داریم، قاعدتا بعد از مرگ دوباره پیش ما باز نخواهند گشت، پس قبل از آن كه آن ها را از دست بدهیم، قدر شان را بدانیم.

در ستایش بطالت
ما معمولا از مشغول نبودن می ترسیم و بیكاری كلافه مان می كند، اما چرا گاهی لازم است هیچ كاری نكنیم؟
الهه توانا | روزنامه نگار

پریروز از ظهر تا آخر شب، آنتن نداشتیم. گوشی و اینترنت، تعطیل بود و حسابی از زندگی افتادیم. هر كار ساده ای، تبدیل به مصیبت شد؛ از تاكسی اینترنتی گرفتن و چت كردن با رفیقِ راه دور تا جلسه كاری مجازی و كسب وكار اینترنتی. همه چیز زندگی مدرن وابسته به فناوری هاست و عجیب نیست كه درغیاب آن ها یك جای كار بلنگد، اما برای بعضی های مان، اوضاع وقتی تحمل ناپذیر تر شد كه شب بعد از گذراندن یك روز پرمشغله، طبق عادت گوشی دست گرفتیم تا آنلاین فیلم ببینیم، چرخی در فضای مجازی بزنیم، روی سایت های پخش موسیقی به پلی لیست محبوب مان گوش بدهیم، پادكست پلی كنیم و كتاب الكترونیك بخوانیم. همه كار های روتینی كه بخشی از روی علاقه و بخشی برای پر كردن وقت انجام می دادیم، مختل شدند و بیكاری كلافه مان كرد. چرا لازم است همیشه مشغول باشیم، حتی در وقت استراحت؟

چرا بیكاری باعث احساس گناه می شود؟

زندگی اجتماعی ما را به دویدن، دویدن و بیشتر دویدن تشویق می كند. موفق ها، پولدار ها و خوشبخت ها كسانی هستند كه از هر دقیقه زندگی شان به بهترین نحو استفاده می كنند و هیچ زمانی را به بطالت نمی گذرانند. اقتضای گذران زندگی، ما را به هرچه بیشتر كار كردن وامی دارد و فشار اجتماعی ازما می خواهد دایم مشغول باشیم. آخرین باری كه روی كاناپه دراز كشیدید و هیچ كاری، مطلقا هیچ كاری انجام ندادید، یادتان هست؟ منظورم مثل پریروز بدون اینترنت نیست كه نمی دانستیم با وقت مان چه كنیم، از هیچ كاری نكردن بنا به میل شخصی حرف می زنم. در عصر ما بطالت با احساس غبن و خسران همراه است. در موج پرسرعت زندگی مدرن كه حجم وسیعی از اطلاعات، اخبار و سرگرمی ها را بر سرمان آوار می كند، روی ساحل لمیدن گناهی نابخشودنی است. ما نمی توانیم گوشی را كنار بگذاریم، اینترنت را قطع كنیم و خودمان را از این تصور كه لابد چیز های زیادی را ازدست داده ایم، خلاص كنیم. خب اگر این موضوع طبیعی است، پس چرا از لزوم به رسمیت شناختن بطالت حرف می زنیم؟

چرا باید بیكاری را به رسمیت بشناسیم؟

بطالت، برخلاف اسم غلط اندازش، برای ذهن ما لازم است؛ فرصتی است برای استراحت واقعی، نه مدلِ تقلبی آسودگی كه بدن مان روی تخت دراز كشیده و ذهن مان درحال دریافت و پردازش اطلاعات لازم و غیرلازم است. در روان شناسی، مفهومی داریم به اسم «تمركز پراكنده». شاید به نظر متناقض برسد، چون ما تمركز را به معنی زوم كردن با دقت روی موضوعی می دانیم، اما علم روان شناسی می گوید تمركز پراكنده به معنی اجازه دادن به ذهن برای پرسه زدن، سلامت روان و حتی موفقیت، ضروری است؛ مخزن انرژی ذهنی را پر و راه را برای خلاقیت و ظهور ایده های تازه باز می كند؛ یك جور هواخوری! در چنین وضعیتی است كه سروكله هدف ها، رویا ها و راه حل ها كه پیش از این در شلوغی ذهن مدفون شده بودند، پیدا می شود؛ بنابراین هیچ كاری نكردن یا مشغول شدن به فعالیت هایی كه به تمركز نیازی ندارند، نه تن ها وقت ما را هدر نمی دهد بلكه در جهان مملو از حواس پرتی، مفری فراهم می كند برای تجربه آسودگی و تجدید قوای ذهنی.
توضیح تیتر: عنوان كتابی از «برتراند راسل»

اینترنت، ضروری مانند آب و هوا
علیرضا كاردار | روزنامه نگار

قطعی اینترنت چند روز پیش، بلایی بود كه هرچند به پای سیل و ریزگرد و جنگل سوزی ها نرسید، ولی دست كمی از مصائب طبیعی و غیرطبیعی هم نداشت. زندگی روزمره ما آن چنان به اینترنت گره خورده كه حتی قطعی چند ساعته اش هم می تواند روال زندگی را مختل كند. گروهی بر این باورند كه انسان امروزی نباید به اینترنت وابسته شود تا هنگام نبودش، سبك زندگی اش دچار اختلال نشود. ولی عده ای هم وجود اینترنت را هم ردیف با وجود آب و برق و گاز و ماشین و هواپیما می دانند. همان گونه كه زندگی انسان غارنشین با كشف آتش متحول شد یا با ساخت چرخ، تمدن شتاب گرفت، یا با اختراع وسایل سرمایشی و گرمایشی، انسان ها مزه رفاه را چشیدند، به همان نسبت هم اختراع اینترنت توانست زندگی بشر را دگرگون كند.

این روز ها اینترنت به جزء لاینفكی از زندگی مردم تبدیل شده است. اوضاع طوری رقم خورده كه نبود اینترنت هم رده با نبود برق شده است. این تفكر كه قطعی یا كندی سرعت اینترنت را دلیلی برای رسیدن به كار های دیگر زندگی مان بدانیم، می تواند همان قدر غیرموجه باشد كه بگوییم حالا كه برق نیست، پس از خاموشی تلویزیون استفاده كنیم و كتاب بخوانیم، یا به جای آسانسور از پله رفت وآمد كنیم تا سالم بمانیم!

فناوری برای راحتی زندگی بشر اختراع می شود. این كه چگونه، چقدر و در چه راهی از آن استفاده كنیم، به خودمان بستگی دارد. كسی كه دلش برای پدر و مادرش تنگ شده، با همان اینترنت وصل هم می تواند به خانه شان برود و احوال شان را بپرسد. كسی كه اهل مطالعه است، می تواند گوشی را كنار بگذارد و كتاب دستش بگیرد یا حتی فایل متنی و صوتی همان كتاب را با همان اینترنت بخرد، دانلود كند و بخواند. اینترنت هم مانند نیزه سنگی انسان های اولیه، یك ابزار است. این كه چطور از آن استفاده كنیم، به خود كاربر بستگی دارد. به قول فولر، مخترع بزرگ آمریكایی «بشریت با وجود تمام دلایل غلط، در حال دستیابی به فناوری های درست است».

منبع: خراسان