تغییرات جسمی، اجتماعی و روانی زیادی در نوجوانی بروز می كند و معمولا نوجوانان در خصوص آنها با كسی صحبتی نمی كنند. شدت و ضعف این مشكلات در افراد مختلف متفاوت است و شرایط زندگی خانواده ها در بروز این مشكلات نیز دخالت دارد.

به گزارش همشهری آنلاین، نوجوانی دوره سخت و پرتنشی هم برای كودكان و هم برای والدین است. تغییرات جسمی، اجتماعی و روانی زیادی در این دوره بروز می كند و معمولا نوجوانان در خصوص آنها با كسی صحبتی نمی كنند. شدت و ضعف این مشكلات در افراد مختلف متفاوت است و شرایط زندگی خانواده ها در بروز این مشكلات نیز دخالت دارد. در خصوص 5 مشكل بسیار رایج در دوران نوجوانی بیشتر صحبت می كنیم.

انواع مشكلات روانی در دوران نوجوانی اكثر اختلالات روانی نوجوانان به دو نوع اصلی تقسیم می شوند:

اختلالات یادگیری: از مهم ترین این اختلال می توان به نقض توجه با یا بدون بیش فعالی، نارساخوانی یا دیس لكسیا (یك اختلال یادگیری كه باعث بروز مشكل در خواندن كلمات می شود)، اختلال حساب نارسائی یا دیس كالكولیا (ناتوانی در یادگیری مفاهیم ریاضی) اشاره كرد.

اختلالات عاطفی و رفتاری: شامل اختلالات خلق وخوی، اختلالات غذایی و بحران های نوجوانی (شورش، انزوای اجتماعی، اضطراب، اختلال سوءمصرف مواد) هستند.

در مرحله نوجوانی بروز برخی تغییرات در رفتار یا پردازش اطلاعات عادی است چون مغز نوجوان در حال رشد است. با این حال برخی علائم نیز زنگ هشداری برای مشكلات روحی خاصی است كه معمولا در نوجوانی بروز می كنند.

استرس استرس در نوجوانان معمولا به صورت ملغمه ای از اضطراب و افسردگی یا تغییرات رفتاری خود را نشان می دهد. برخی كودكان همانند بزرگسالان بیش از دیگران درگیر استرس می شوند. استرس در دوران نوجوانی با علائمی مانند بیشتر یا كمتر از قبل غذاخوردن، خستگی بسیار زیاد، عصبانیت، مشكلات مربوط به تمركز، انزوای اجتماعی، بدخلقی و افسردگی خود را نشان می دهد.

عوامل متعددی در بروز استرس در نوجوانی نقش دارند كه از مهم ترین آنها می توان به مشكل ارتباط برقرار كردن با گروه همسالان، قلدری در مدرسه یا قلدری مجازی، نداشتن رفیق، مشاجره مداوم با والدین، جدایی های عاشقانه و طلاق والدین اشاره كرد.

اضطراب با وجود اینكه نوجوانان همواره بیش از كودكان اضطراب را تجربه می كنند، اما اضطراب باید در حدی باشد كه اثرات منفی و مخرب به همراه نداشته باشد. معمولا نوجوانانی كه بسیار كمال گرا بوده یا اطمینان كمی نسبت به خود دارند بیشتر در معرض اضطراب قرار می گیرند و معمولا نیاز به تایید شدن مداوم از طرف دیگران دارند. افرادی كه در این شرایط هستند معمولا نسبت به دیگران بدبین بوده و از موقعیت های مختلف در هراس هستند.

علاوه بر این، حملات اضطرابی یا پانیك نیز در بین نوجوانان شایع است كه به صورت ناگهانی و شدید بروز می كنند. علائمی مانند تپش قلب، لرز، مشكلات گوارشی، سرگیجه، تعریق، درد قفسه سینه، تنگی نفس و احساس در حال مرگ بودن از جمله علائم حمله اضطرابی است.

پرخاشگری معمولا در دوران نوجوانی پرخاشگری و لحظات پرتنش بیشتر رخ می دهد به ویژه اگر نوجوان در محیطی خشن و ناآرام زندگی كند. بنابراین لازم است كه در خانه والدین رفتار خصمانه و همراه با خشونت بروز ندهند تا كودكان و نوجوانان نیز این رفتارها را عادی تلقی نكرده و آن را در موقعیت های مختلف بازتولید نكنند.

از عوامل بروز پرخاشگیری در نوجوانان می توان به اختلالات یا بیماری های روانی، محیط خانوادگی پرتنش، عوامل بیولوژیكی یا فیزیولوژیكی عصبی، فقدان حمایت و سیستم آموزشی غیرمولد اشاره كرد.

افسردگی اكثر نوجوانان كج خلق و بی حوصله هستند چون تغییرات زیادی را متحمل می شوند و باید خود را به سرعت با این تغییرات وفق دهند. به همین دلیل تشخیص افسردگی در نوجوانان اغلب كار دشواری است. برای این كار لازم است كه به وجود و بروز علائم زیر دقت كنید:

افزایش یا كاهش ناگهانی وزن

ترس از مرگ

خستگی یا نداشتن انرژی

مشكلات خواب شامل پرخوابی یا بی خوابی

بدخلقی و تحریك پذیری

بی علاقگی به عادت ها و كارهایی كه قبلا انجام می داد یا دوست داشت

احساس بی كفایتی

تحرك افراطی یا بی تحركی مفرط

مشكل در تمركز

آنوركسی یا بولیمی آنوركسی (بی اشتهایی روانی) و بولیمی (پرخوری عصبی) از رایج ترین اختلالات غذایی در بین نوجوانان محسوب می شوند. مشخصه هر دو اختلال به رابطه وسواس گونه با موادغذایی و وزن و حتی تصور نادرست از بدن مربوط می شود. نوجوانانی كه بیشتر با این دو بیماری درگیر می شوند افرادی كمال گرا، دارای اعتماد به نفس كم و با میل زیاد به كنترل ظاهر خود هستند. والدین باید به برخی علائم و دغدغه های افراطی نوجوانان دقت كنند.

علائمی از قبیل:

ترس افراطی از وزن گیری و چاقی در صورتی كه حتی كمبود وزن داشته باشد

احساس اضافه وزن و چاقی

در دختران نوجوانی كه اولین قاعدگی را تجربه كرده اند، قطع دو تا سه دوره پریودی.

كنترل افراطی و وسواس گونه وزن.

حرف آخر لازم است كه مشكلات روحی روانی نوجوانان در اسرع وقت تشخیص داده شوند تا بتوان به دنبال راه چاره بود. والدینی كه فرزند نوجوانی در خانه دارند باید درك بالایی داشته باشند، صبوری پیشه كنند و از همه مهمتر حمایتگر باشند. نوجوانان دوران سختی می گذرانند و حمایت بزرگسالان برای اینكه آنها بتوانند به بهترین شكل ممكن از این دوره عبور كنند بسیار ضروری است.

اگر تصور می كنید فرزند نوجوانتان دچار مشكلات روحی روانی شده است حتما از یك متخصص كمك بگیرید. در این صورت مشكل احتمالی تشخیص داده شده و در كوتاه ترین زمان درمان خواهد شد.

منبع: سلامت