بر اساس آمار موسسه سرطان آمریكا، حدود 5/1 درصد بزرگسالان این كشور در طول عمر خود به سرطان گلو یا همان سرطان حنجره مبتلا می شوند؛ بیماری كه با وجود شانس ابتلا پایین تر نسبت به انواع دیگر سرطان ها باید درصورت بروز علائم بسیار جدی گرفته شود.

بیماری سرطان حنجره چیست؟ هرگاه سلول های غیرطبیعی به شكلی كنترل نشده در بدن تكثیر و تقسیم شوند تومور ایجاد می شود كه انواع بدخیم تومور را سرطان می نامند. همیشه تومورها بدخیم نیستند. برای مثال اغلب خال هایی كه بر روی پوست ما وجود دارد تقسیم سلول های ملانوسیتی پوست هستند.

تشكیل تومورها بدخیم در گلو را سرطان گلو می نامند كه خود، باتوجه به محل میزبان از تومور، به دو دسته سرطان حلق و سرطان حنجره تقسیم می شود.

در سرطان حنجره، تارهای صوتی و سایر قسمت های گلو مثل لوزه یا حلق دهانی می توانند میزبان تومور باشند. باتوجه به اینكه در زبان پزشكی فارسی معمولاً سرطان گلو و سرطان حنجره از یكدیگر جدا نشده و اكثراً همه دسته های سرطان گلو تحت عنوان سرطان حنجره معرفی می شوند؛ ما نیز در این مطلب این قاعده را دنبال خواهیم كرد.

انواع بیماری سرطان حنجره چیست؟ با اینكه در انواع سرطان حنجره همه گلو می تواند محل رشد سلول های غیرطبیعی باشد؛ اما، پزشك معالج باید نوع دقیق سرطان حنجره را مشخص كند. دو نوع سرطان سلول سنگفرشی(Squamous cell carcinoma) و آدنوكارسینوم انواع اصلی سرطان حنجره را تشكیل می دهند.

سرطان سلول سنگفرشی یا كارسینوم سلول سنگفرشی نوعی از سرطان حنجره است كه بر روی سلول های صاف سطح گلو تأثیر می گذارد. در بین انواع سرطان حنجره، سرطان سلول سنگفرشی متداول ترین نوع در ایالات متحده است. در طرف مقابل، سرطان حنجره آدنوكارسینوم سلول های غده ای گلو را تحت تأثیر قرار می دهد كه البته شانس ابتلا به آن بسیار كم است.

مراحل سرطان حنجره درصورت تشخیص سرطان حنجره، پزشك تست های جداگانه ای جهت تشخیص مرحله و شدت سرطان انجام می دهد. مراحل سرطان حنجره از مرحله0تا 4 دسته بندی می شوند:

مرحله صفر: تومور تنها بر روی لایه سطحی سلول ها قرار دارد. مرحله یك: اندازه تومور كوچك تر از دو سانتیمتر بوده و به ارگانی كه از روی آن شروع شده محدود است. مرحله دو: اندازه تومور بین 2 تا 4 سانتیمتر بوده یا ارگان های دیگر را نیز تحت تأثیر قرار داده است. مرحله سه: تومور بزرگ تر از 4 سانتیمتر بوده یا قسمت های مختلفی را تحت تأثیر قرار داده یا به اندازه تحت تأثیر قراردادن یك گره لنفاوی گسترش یافته است. مرحله چهار: تومور در سطح گره های لنفاوی گسترش پیدا كرده یا به ارگان های دورتر رسیده است. این مرحله، كه متاستاز نام دارد، مرحله پایانی سرطان است. پزشك معالج می تواند از طریق تصویربرداری، به یكی از روش های CT، PET، MRI یا رادیوگرافی و استفاده از عكسِ سرطان حنجره، مرحله آن را مشخص دهد.

علت سرطان حنجره چیست؟ حال شاید این سؤال برای شما پیش آمده باشد كه علت سرطان حنجره چیست و این سرطان اصلاً چرا به وجود می آید. ابتلا به سرطان حنجره در مردان از زنان بیشتر مشاهده شده و علاوه بر این، زندگی به سبكی خاص و برخی عادت ها می توانند خطر ابتلا به سرطان حنجره را افزایش دهند. علت ابتلا به سرطان حنجره و ازجمله این عادات به شرح زیر هستند:

سیگاركشیدن؛ مصرف زیاد الكل؛ تغذیه نامناسب؛ قرارگرفتن در معرض ماده آزبست و سایر مواد سرطان زا؛ بهداشت دندانی ضعیف. علاوه بر این موارد، آلودگی از طریق ویروس پاپیلوم انسانی یا همان HPV نیز می تواند یكی از دلایل سرطان حنجره باشد. HPV یك ویروس مرتبط با آمیزش جنسی است كه از طریق تماس مستقیم پوستی افراد انتقال پیدا می كند.

رابطه سرطان گلو همچنین با انواع دیگر سرطان ها نیز شناخته شده است. در واقع، برخی از افرادی كه مبتلابه سرطان حنجره شده اند سرطان مری، ریه یا مثانه را نیز به صورت هم زمان تجربه كرده اند.

ژنتیك همان طور كه گفتیم، تقسیم بی رویه و بدخیم سلول های غیرطبیعی موجب ایجاد سرطان می شود. ژن های مختلفی فرایند تقسیمات سلولی را كنترل می كنند و هرگاه یك سلول دچار مشكل شود ژن های مربوط به آپوپتوز (مرگ برنامه ریزی شده سلول) فعال می شوند و آن سلول می میرد تا تقسیم نشود.

ایجاد جهش در ژن های مربوط به تقسیمات سلولی، ژن های مرتبط با آپوپتوز یا یك سری ژن های دیگر موجب ایجاد سرطان می شود. در افرادی كه سابقه مثبت خانوادگی سرطان حنجره یا گلو دارند خطر بیشتری برای ابتلا به این سرطان ها وجود دارد.

علائم اولیه سرطان حنجره چیست؟ سرطان حنجره می تواند خیلی بی سروصدا ایجاد شود و تا مراحل پیشرفته علائم بالقوه ای نشان ندهد. درصورت مشكوك بودن، چگونه و از كجا بفهمیم سرطان گلو داریم؟ تشخیص سرطان حنجره و پاسخ این سؤال كه علائم اولیه سرطان حنجره چیست دشوار است؛ اما، از علائم و نشانه های متداول آن می توان به موارد زیر اشاره كرد:

تغییر صدا؛ مشكل در قورت دادن؛ احساس نیاز دائم به صاف كردن گلو؛ سرفه مداوم؛ گرفتگی گلو؛ سرفه خونی؛ تورم و التهاب گلو؛ احساس توده در گلو؛ خس خس كردن هنگام نفس كشیدن؛ درد گوش؛ احساس خفگی؛ درد حنجره موقع حرف زدن؛ درد زیر گلو. علائم پیشرفت سرطان حنجره با رشد تومور و پیشرفت آن علائم متفاوتی می توانند ایجاد شوند. یك سری از علائم، مربوط به رشد خود تومور، در محل خواهند بود كه باتوجه به اندازه تومور این علائم پیشرفت سرطان حنجره می توانند شدید یا خفیف باشند:

انسداد جزئی یا كامل گلو و احساس خفگی. در مواردی ممكن است نیاز به مداخله و جراحی فوری برای بازكردن راه هوا باشد؛ درد شدید گلو؛ از بین رفتن صدا و قدرت تكلم؛ خون ریزی؛ لمس توده بر روی گردن و برجستگی آن. با پیشرفت بیشتر تومور و درگیری بیشتر بدن و حتی انتشار سلول های سرطانی به ارگان های دیگر ممكن است كاهش وزن شدید و سریع اتفاق بیفتد و باتوجه به محلی كه سلول های سرطانی به آنجا تهاجم كرده اند علائم نارسایی آن ارگان مانند نارسایی كبد، ریه یا كلیه نیز مشاهده شوند.

یكی از علائم سرطان حنجره در مردان در مراحل پیشرفته، كاهش قدرت باروری و كاهش میل جنسی است. از علائم سرطان حنجره در زنان نیز می توان به بی نظمی و تغییر در عادات ماهیانه و كاهش میل جنسی اشاره كرد.

سرطان حنجره در كودكان و نوزدان بسیار نادر است و اغلب از نوع آدنوكارسینوم است. در نوزدان تومورهای حنجره و گلو اغلب ناشی از مواد آسیب زایی هستند كه در دوران بارداری بر روی جنین اثر گذاشته اند. علائم سرطان حنجره در نوزدان خیلی اختصاصی نیست و اغلب نوزدان مبتلا از دنیا خواهند رفت. علائم سرطان حنجره در كودكان اغلب مانند بزرگسالان است با این تفاوت كه در كودكان كاهش وزن زودتر رخ خواهد داد.

عوارض سرطان حنجره چیست؟ تشخیص سریع و به موقع سرطان حنجره می تواند تا حد زیادی از ایجاد عوارض سرطان حنجره جلوگیری كند. بااین حال هم خود تومور و هم فرایندهای تشخیصی و درمانی می توانند باعث ایجاد عوارضی شوند ازجمله:

مشكل در قورت دادن؛ از بین رفتن یا خشونت صدا؛ سفتی پوست گردن؛ تغییر شكل صورت و گردن؛ ایجاد سرطان های دیگر ناشی از شیمی درمانی یا رادیوتراپی؛ عوارض شیمی درمانی و داروهای استفاده شده در درمان سرطان حنجره؛ ایجاد عفونت ها. تشخیص سرطان حنجره برای تشخیص سرطان حنجره، پزشك یك لارنگوسكوپی مستقیم یا غیرمستقیم را انجام می دهد یا تجویز می كند. علاوه بر این، ممكن است كه پزشك معالج با استفاده از بافت برداری نمونه ای از بافت گلو را برای آزمایش سرطان جدا كند كه این كار معمولاً از طریق یكی از سه روش نمونه برداری زیر صورت خواهد گرفت:

نمونه برداری سنتی: در این روش پزشك بخشی از بافت را برای آزمایش بریده و جدا می كند. نمونه برداری سنتی در اتاق عمل و با بیهوشی كامل انجام می شود. نمونه برداری سوزنی: (FNA)در این روش پزشك سوزن را مستقیماً با قصد جداكردن سلول های نمونه وارد تومور می كند. آندوسكوپی: در این روش پزشك یك لوله بلند را از طریق دهان، بینی یا برش مصنوعی وارد گلو می كند. منبع:مجله سیب