به بهانه روز جهانی درد؛
ضرورت توجه به درد برای ارتقای سطح سلامت جامعه
عضو هیئت علمی و استاد دانشگاه علوم پزشكی شهید بهشتی بر ضرورت توجه به درد، به ویژه درد های مزمن در راستای ارتقای سطح سلامت جامعه تاكید كرد.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما؛ مسعود هاشمی فوق تخصص درد، به بهانه روز جهانی درد مصادف با 11 اكتبر و با اشاره به قدمت 30 ساله راه اندازی این رشته تحصیلی در مقطع فلوشیپ در دنیا، گفت: رشته فلوشیپ درد در ایران از سال 1385، به همت مدیران وقت دانشگاه علوم پزشكی شهید بهشتی تأسیس شد تا متخصصان رشته بیهوشی قادر به ادامه تحصیل در این زمینه باشند. تاكنون بیش از صد فارغ التحصیل در این رشته با بهره گیری از فناوری های به روز برای كنترل درد مشغول به خدمت رسانی هستند.

وی با اشاره به فعالیت های انجمن درد در راستای كنترل درد های شایع در جهان و انجمن درد ایران تحت نظارت انجمن جهانی و تلاش این نهاد ها به منظور افزایش اطلاع رسانی عمومی در این زمینه، افزود: انجمن جهانی درد سالانه شعاری را برای این روز با هدف جلب نظر مردم، جامعه پزشكی و تصمیم سازان به سوی شناخت ماهیت درد اعلام می كند؛ «تبدیل درد از مرحله علم به عمل» شعار امسال این انجمن است.

عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشكی شهید بهشتی بر ضرورت توجه به درد، به ویژه درد های مزمن در راستای ارتقای سطح سلامت جامعه، گفت: برغم اینكه سال ها قبل، تسكین درد پس از جراحی بی اهمیت بوده، اكنون، درد حتی بعد از انجام جراحی های بزرگ نیز مفهومی بی معنی است. نخستین گام در مسیر آگاهی رسانی، تعریف درد است؛ درد یك احساس ناخوشایند ناشی از ضایعه بافتی است. این ضایعه می تواند در هر قسمتی از بدن، به صورت حاد یا مزمن روی دهد. هیچ بشری نیست كه تجربه درد را نداشته باشد و مردم باید آگاه باشند كه درد های شدید و طولانی نیاز به بررسی بیشتر دارند.

هاشمی افزود: در گذشته پزشكان با هر تخصصی به دنبال درمان درد هم بودند، اما در سه دهه گذشته این رشته به صورت مجزا به تشخیص و درمان دردها، به ویژه درد های مزمن كه تشخیص و درمان دشوارتری دارند، پرداخته است.

وی با اشاره به گستره فعالیت درمانگاه های درد در زمینه تشخیص و درمان درد در سراسر كشور، ادامه داد: كلینیك درد بیمارستان امام حسین (ع) یكی از 2 مركز تأیید شده وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكی برای آموزش دستیاران و مراجعه بیماران است. اغلب بیماران مبتلا به درد های مزمن به این درمانگاه مراجعه می كنند، بخش عمده موارد مراجعه، كمردرد و سردرد است كه پس از مراجعه بلافاصله شرح حال بیمار گرفته می شود تا در صورت نیاز به تصویربرداری برای تشخیص دقیق تر، اقدام و سپس روند درمان آغاز شود.

عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشكی شهید بهشتی مداخلات درمانی را بخشی از درمان دانست و روش های درمانی در درمانگاه های درد را از روش های كم تهاجمی عنوان كرد و گفت: در صورتی كه بیمار به درمان های غیر تهاجمی همچون ورزش، فیزیوتراپی و درمان های دارویی مقاوم باشد، پیش از اقدام درمانی تهاجمی نظیر جراحی، داوطلب مداخلات كم تهاجمی خواهد بود.

هاشمی افزود: این روش درمانی در اتاق عمل های مجهز و استاندارد و با بهره گیری از دستگاه های تصویربرداری به منظور افزایش دقت و كاهش عوارض انجام می شود.

وی با اشاره به انجام تزریقات داخل كانال برای درمان كمردرد در این كلینیك، گفت: افرادی كه از درد های سیاتیك و كمردرد های مزمن رنج می برند، به طور معمول در مراحل اولیه به این درمان ها پاسخ كامل می دهند. در مراحل پیشرفته تر از عمل های بسته دیسك با استفاده از لیزر یا فركانس رادیویی به عنوان روش های كم تهاجمی اختلالات دیسك بین مهره ای یا ستون فقرات بهره گرفته می شود. یكی از پیشرفته ترین درمان درد های دیسك بین مهره ای، جراحی های بسته به كمك آندوسكوپ نیز در درمانگاه درد بیمارستان امام حسین (ع) انجام می شود.

عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشكی شهید بهشتی افزود: این نوع جراحی ها با بی حسی موضعی صورت می گیرد و بیمار بستری نمی شود و به سرعت به روند عادی زندگی بازمی گردند.

هاشمی، با بیان اینكه دسته ای از مراجعان از بیماری های دژنراتیو مزمن رنج می برند، ادامه داد: بسیاری از مردم كشور دچار اختلال مفاصل اعم از آرتروز زانو، لگن، شانه، گردن و كمر هستند و دسته زیادی از این افراد به دلیل تجربه درد مزمن، به درمانگاه های درد مراجعه می كنند و درمان های غیرجراحی یا در مرحله پیشرفته درمان های رژنراتیو یا سلول تراپی دریافت می كنند.

وی درباره سایر بیماری های شایع در میان مراجعه كنندگان، گفت: تشخیص علت بروز سردرد ها اهمیت بالایی دارد تا مداخلات درمانی مؤثری صورت گیرد.

عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشكی شهید بهشتی افزود: نورولوژی های عصب سه قلو یا درد صورت نیز از دیگر درد های شایع است كه به علت آسیب یا تحریك عصب سه قلو در ناحیه صورت بروز می كند و برای این درد های نیز روش های علمی و به روز به كار گرفته می شود.

هاشمی ادامه داد: سردرد ها با منشاء گردنی نیز شیوع بالایی دارد. در این روز ها كه سبك زندگی به گونه ای است كه اكثر افراد ساعت های بسیاری را مشغول كار به صورت نشسته هستند، این نوع درد ها بسیار شایع است. روش های علمی و قابل قبولی نیز برای درمان این نوع سردرد ها در كلینیك درد این مركز وجود دارد.

وی با اشاره به اینكه بیماران سرطانی نیز به خدمات این درمانگاه ها نیاز دارند، گفت: غیر از عوارض درمان های معمول این بیماری، درد هایی نیز به دنبال بروز بیماری و اقدامات درمانی ایجاد می شود كه درمانگاه درد برای كنترل آن ها می تواند مؤثر باشد.