به گزارش «تابناك»، دكتر مهراندخت عابدینی- كارشناس برنامه درمان ناباروری وزارت بهداشت در گفت وگو با ایسنا، درباره خدماتی كه از سوی وزارت بهداشت برای درمان ناباروری ارائه می شود، گفت: دولت با سه الگوی مختلف به زوج های نابارور كمك می كند؛ یكی از این الگوها بسته حمایت از زوج های نابارور بود كه از سال 1394 تدوین و ارائه شد. به دانشگاه های علوم پزشكی گفته شد كه مراكز درمان ناباروری منطقه خود را دعوت به قرارداد كنند و به عبارتی دانشگاه از مراكز خدمات درمان ناباروری خرید خدمت می كرد و زوج ها در مركز ناباروری خدمت دریافت می كردند و درصدی از هزینه ها در قالب این بسته حمایتی به مراكز پرداخت می شد. همچنین اطلاعات مراجعین و نوع خدمت دریافتی در سامانه وزارت بهداشت ثبت و با تامین اعتبارات، هزینه كرد مراكز طرف قرارداد پرداخت می شد.

خدمات درمان ناباروری كدامند؟

وی ادامه داد: به طور كلی خدمات درمان ناباروری شامل ویزیت، پاراكلینیك، دارو و لوازم مصرفی و اقدامات تشخیصی و درمانی برای زوجین مبتلا به ناباروری اولیه و ثانویه كه توسط بیمه های پایه در سامانه آنها نشان دار شده اند، است. در عین حال هر سال هم خدماتی را به بسته خدمتی تعریف شده، اضافه كردیم. به عنوان مثال اگر در سال اول اعلام كرده بودیم كه 80 درصد هزینه دو سیكل IVF را تحت پوشش قرار می دهیم، سال بعد این میزان را افزایش داده یا خدمات دیگری را به آن اضافه كردیم. به طوری كه در حال حاضر بُعد و عمق حمایتی را در این بسته ارتقاء دادیم. در سال 1399 سه سیكل IVF، سه سیكل IUI، سه سیكل انتقال با جنین فریز، عمل میكروتسه و تسه برای مردان، یك آزمایش AMH، خدمات فریز و ذوب را تحت پوشش 90 درصدی وزارت بهداشت قرار دادیم و سهم مردم 10 درصد هزینه های داخل مركز را می پرداختند. سقف و میزان پوشش حمایتی در كلیه مراكز خصوصی و دولتی 90 درصد مبلغ خدمت در بخش دولتی بود.

وجود 40 مركز درمان ناباروری دولتی در كشور
برنامه توسعه ای در "درمان ناباروری" در قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت

عابدینی گفت: همزمان با این اقدام مراكز درمان ناباروری دولتی در حال توسعه است تا دسترسی جغرافیایی مردم را فراهم كنیم. پیش از آغاز این طرح در سال 94 تنها 17 مركز درمان ناباروری دولتی در كشور داشتیم و اكنون حدود 40 مركز درمان ناباروری دولتی داریم و برای برخورداری همه استان ها از خدمات دولتی، این تعداد به 45 مركز تا سال 1402 در حال افزایش است. بنابراین قرار است پنج مركز دیگر به این مراكز اضافه شود. همچنین در برنامه توسعه ای مصوب در قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت مقرر شده تا كلیه دانشگاه های علوم پزشكی كشور كه مركز ناباروری ندارند یك مركز درمان ناباروری هر چند با خدمات محدودتر راه اندازی كنند. در این مراكز حداقل 85 درصد از زوج های نابارور خدمات درمانی مورد نیاز خود را دریافت می كنند.

"پوشش بیمه ای" خدمات درمان ناباروری

كارشناس برنامه درمان ناباروری وزارت بهداشت در ادامه صحبت هایش در زمینه پوشش بیمه خدمات درمان ناباروری، گفت: طبق ماده 43 قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت پوشش بیمه ای خدمات ناباروری به عنوان یكی از مهمترین برنامه های وزارت بهداشت مطرح و زیر ساخت های ارائه خدمات و قرارداد با بیمه های پایه در مراكز ناباروری دولتی فراهم شد.

عابدینی با بیان اینكه پوشش بیمه ای خدمات درمان ناباروری از سال های گذشته مورد تقاضای وزارت بهداشت بود، گفت: با حمایت هایی كه دولت در زمینه تزریق اعتبارات به بیمه سلامت انجام داد، از سوی هیات وزیران در اواخر مرداد ماه 1400 مصوب شد كه خدمات درمان ناباروری از ابتدای سال 1400 پوشش بیمه ای داشته باشد و اگر هم مراكز هنوز آمادگی ارائه خدمت را ندارند، یا از طریق طرح حمایت مالی و یا از طریق خسارت درمان، حمایت های مالی برای هزینه كرد خود دریافت كنند.

وی گفت: بر این اساس در حال حاضر پوشش بیمه ای خدمات درمان ناباروری، جایگزین بسته حمایت از زوج های نابارور شده است؛ به جای اینكه وزارت بهداشت اعتبار لازم را تخصیص دهد، بیمه ها این اقدام را انجام می دهند. تعداد اقلام و میزان پوشش هم همان پوشش 90 درصدی است. از مزایای پوشش بیمه ای نیز برقراری بیمه در مراكز عمومی غیردولتی (جهاد دانشگاهی) و خصوصی با پوشش متناسب با هزینه های مراكز عمومی غیر دولتی است.

كدام خدمات درمان ناباروری تحت پوشش بیمه اند؟

عابدینی ادامه داد: در حال حاضر خدمات مشمول برای هر زوج در سال، بسته به نیاز و نوع ناباروری آنها، شامل روش های كمك باروری ICSI یا IVF، انتقال جنین، تلقیح داخل رحمی (IUI)، سونوگرافی های واژینال یا ابدومینال طبق بسته خدمات كه در مركز ناباروری طرف قرارداد انجام می شود، داروهای درمان ناباروری با پوشش 90 درصدی، جراحی های درمان ناباروری مردان، داروهای درمان ناباروری مردان، آزمایش PESA,TESE، بخشی از آزمایشات ژنتیكی در افراد مبتلا به آزواسپرمی طبق استانداردهای وزارت بهداشت، تحت پوشش بیمه قرار دارند.

نكاتی درباره پذیرش زوج های نابارور و دریافت خدمات بیمه ای درمانی

كارشناس برنامه درمان ناباروری وزارت بهداشت با اشاره به چند نكته مهم در پذیرش زوج های نابارور برای دریافت خدمات بیمه ای در درمان ناباروری، گفت: همه مراكز مایل به ارائه خدمات با پوشش بیمه ای نیستند. بنابراین برای بهره مندی از این خدمات لازم است در ابتدای مراجعه مددجویان، وضعیت قرارداد مركز با بیمه ها را سوال كنند. همچنین لازم است مددجو در سامانه بیمه، نشان دار شود. دارندگان بیمه تامین اجتماعی با معرفی نامه از دفاتر بیمه تامین اجتماعی و دارندگان بیمه سلامت مستقیما در مراكز طرف قرارداد توسط متخصص اورولوژی و فلوشیپ نازایی نشان دار می شوند. نشان دار شدن به این معنی است كه بیمه 90 درصد نسخ دارویی، آزمایش ها و اقدامات درمانی افراد نشان دار شده را تقبل كرده و بنابراین مددجویان این خدمات را با پوشش بیمه ای 90 درصدی دریافت می كنند.

عابدینی با بیان اینكه در عین حال سقف پوشش بیمه ای تعرفه بخش دولتی، خیریه یا عمومی غیر دولتی است و اگر زوج ها به مراكز خصوصی طرف قرارداد مراجعه كنند، مابه التفاوت تعرفه خصوصی و غیر دولتی بر عهده بیمار است، گفت: در حال حاضر هم خدمات مربوط به اهدا و داروهای مكمل در پوشش بیمه قرار ندارند. همچنین داروهای وارداتی كه مشابه داخلی دارند، معادل تولید داخل در پوشش بیمه بوده و مابه التفاوت آن بر عهده بیمار است. در حالی كه داروهای وارداتی كه مشابه داخلی ندارند، تحت پوشش بیمه قرار دارند.

توصیه به فرزندآوری زیر 30 سالگی و كاهش فاصله بین ازدواج و فرزندآوری

وی تاكید كرد: توصیه ما به عنوان متولی درمان ناباروری در وزارت بهداشت، این است كه افراد در سن زیر 30 سال برای بارداری اقدام كنند و بعد از ازدواج باروری را خیلی به تعویق نیندازند. سن یكی از مولفه های مهم در ابتلا به ناباروری است. افراد نباید تصور كنند كه هر زمان كه برای بچه دار شدن اقدام كنند، امكان بارداری وجود دارد. موفقیت در بارداری، در درجه اول بستگی به سلامت جسمی زوج دارد و پس از ازدواج تا زمانیكه از قدرت باروری شان مطمئن نشده اند، بارداری را به تعویق نیندازند. چه بسا بسیاری از خانم ها یا آقایان كم بارور هستند و اطلاعی از این موضوع ندارند.

عابدینی ادامه داد:. همچنین زوج ها بین فرزندان شان هم خیلی فاصله نیندازند. زیرا با افزایش سن و افزایش احتمال ابتلا به عفونت ها، باروری با مشكل مواجه خواهد شد. در سنین زیر 35 سال، مكاتب بین المللی هم حداكثر فاصله بین فرزند اول و دوم را از دیدگاه پرورشی و روانشناختی 48 ماه توصیه كرده اند. حال اگر سن بالای 35 سال باشد، این فاصله به یك سال كاهش می یابد.

جزییات وام قرض الحسنه 4 درصدی برای زوج های نابارور

عابدینی در ادامه صحبت هایش به اقدام دیگری كه برای حمایت از زوج های نابارور در نظر گرفته شده، اشاره و اظهار كرد: از شهریور سال 1399، بر اساس تبصره 16 قانون بودجه، وزارت بهداشت و بانك مركزی، مكلف شدند دستورالعمل تسهیلات اعطایی را تدوین كرده و از اعتبارات توزیع شده به بانك ها در خصوص اعطای تسهیلات قرض الحسنه به زوج های نابارور اقدام كنند.

وی تاكید كرد: البته شرایط پرداخت وام در قالب ضوابط بانك ها است. طبق این طرح تسهیلات درمان ناباروری به سه گروه از زوج هایی كه خواستار درمان ناباروری هستند، تعلق می گیرد؛ زوج هایی كه به خدمات اهدا نیاز دارند، زوج هایی كه لازم است از داروهای درمانی كه وارداتی بوده و تحت پوشش بیمه قرار ندارند، استفاده كنند و زوج هایی با حاملگی های پرخطر و پرهزینه كه به درمان های IVF و ICSI نیاز دارند.

كارشناس برنامه درمان ناباروری وزارت بهداشت گفت: متقاضیان با دریافت معرفی نامه از مركز ناباروری تحت درمان كه به یكی از موارد فوق اشاره دارد، به دانشگاه علوم پزشكی محل سكونت مراجعه كرده و اقدامات اداری برایشان انجام می شود. واجدین شرایط وام، باید بیمه پایه داشته باشند. سایر شرایط از قبیل شرط سن كمتر از 45 سال، تابعیت ایرانی و شرایط بانك را اعم از ضامن و ... دارا باشند. تاكید می كنم كه حتی اگر خدمات درمانی را در شهر دیگری دریافت می كنند، با گرفتن معرفی نامه از آن مركز درمان ناباروری، تقاضای وام به معاونت درمان دانشگاه محل سكونت باید ارائه شود.

عابدینی درباره شرایط دریافت وام از سوی زوج های نابارور، تاكید كرد: میزان كلی اعتبارات برای اعطای وام مشخص بوده و هر زوج فقط یكبار می تواند از این وام استفاده كند. وظیفه معرفی متقاضی به بانك عامل در سقف كلی سهمیه استان و سقف فردی تسهیلات برای متقاضی بر عهده كارشناسان ما در معاونت درمان دانشگاه های علوم پزشكی است. بازپرداخت اقساط تسهیلات حداكثر 60 ماه (5 سال) و با نرخ كارمزد 4 درصد در سال است.

وی افزود: در عین حال در اعطای این تسهیلات نیازی به اخذ پیش فاكتور بیمارستان یا تجهیزات از متقاضی نیست و بانك های عامل مكلف به رعایت سایر قوانین و مقررات مربوطه بانكی در اعطای تسهیلات قرض الحسنه هستند. معرفی افراد متقاضی به بانك عامل نیز بر اساس لیست انتظار بوده و انجام امور دریافت وام طبق شرایط بانك عامل است. باید توجه كرد كه افراد بعد از دریافت هر خدمت در سامانه های مربوطه بیمه ها و وام وزارت بهداشت ثبت می شوند.