گروه رفاه اجتماعی خبرگزاری فارس: بازنشستگی و ورود به دوران سالمندی، شاید برای برخی ها تلخ و برخی دیگر آن را روایتی شیرین تصور كنند اما هر چه هست دیگر دنیای شما با روزهای كارمندی متفاوت است،باید با آن ایامی كه چندین پرسنل در خدمت شما بودند و این جلسه و آن جلسه می رفتید خداحافظی كنید و برای تجربه روزهای تازه برنامه ریزی كنید.
حقیقت آن است كه انتقال از دوران اشتغال به بازنشستگی بسیار آسان نیست، دورانی كه حقوق و مزایای شما به كمترین حد از خود می رسد و باید زندگی در دوران بازنشستگی را مدیریت كنید، اما لازم است سازمان ها و نهادهای متولی امر بازنشستگی به آموزش كارمندان در آستانه بازنشستگی ورود جدی داشته باشند.از یك سو كاهش جدی سقف درآمدی و از سویی دیگر بروز بیماری های در دروان سالمندی می تواند مانع جدی برای آرامش بازنشستگان باشد، به تبع این سازمان ها در آموزش راهكارهای مقابله با بحران ها در ایام سالمندی می توانند نقش بسزایی را ایفا كنند، به طوری كه صندوق های بازنشستگی و تأمین اجتماعی باید نسبت به آموزش كارمندان در آستانه بازنشستگی اهتمام ورزیده و این اقدام را عملی كنند.
در این باره یدالله ابوالفتحی ممتاز، عضو هیات علمی گروه آموزشی و مركز تحقیقات سالمندی دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی در گفت وگو با خبرنگار ما با تأكید بر آمادگی كارمندان امروز برای دوران سالمندی، اظهار كرد: مسأله آمادگی برای دوران سالمندی مهم است و موضوعی است كه شاغلان امروز ما باید برای دوران بازنشستگی آماده شوند.
آسیب های اعتیاد به كار را باید جدی گرفت
وی با طرح این مسأله كه برخی از مردم به كار كردن اعتیاد دارند، گفت: مـتأسفانه در جامعه ما افراد به اعتیاد به كار دچار شده اند و این برای بازنشستگی و ورود به دوران سالمندی بسیار آسیب زننده است، به این معنا كه افراد یاد نمی گیرند چگونه از اوقات فراغت استفاده كنند و تمام نیازهای روانی و اجتماعی خود از طریق كار كردن برطرف می كنند.
عضو هیات علمی گروه آموزشی و مركز تحقیقات سالمندی دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی ادامه داد: نباید فراموش كردن كار و اشتغال، منبعی برای كسب درآمد و معیشت است و منبع حمایت های روانی و اجتماعی باید غیر از شغل ها باشد.
وی یادآور شد: متأسفانه یكی از مشكلات افراد در آستانه بازنشستگی و ورود به دوران سالمندی، همین مسأله توجه بیش از حد به شغل است و اینكه با بازنشسته شدن افراد، شبكه های اجتماعی به یك باره خداحافظی می كنند و همین ها عللی برای پدیدار شدن انزوای اجتماعی، افسردگی و بسیاری از مشكلات دیگر این سالمندان است.
سازمان ها به مسأله آموزش شاغلان در آستانه بازنشستگی ورود كنند
ممتاز، به برخی از عوارض دوران سالمندی اشاره كرد و گفت: احساس تنهایی، احساس بی ارزش بودن، احساس نالایق بودن و دست دادن احساسات ناخوشایند از مهمترین عوارض دوران بازنشستگی و سالمندی است.
عضو هیات علمی گروه آموزشی و مركز تحقیقات سالمندی دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی با ارائه برخی راهكارها برای پیشگیری از افزایش میزان افسردگی در میان سالمندان، اظهار كرد: پیش از آن كه افراد وارد دوران بازنشستگی شوند، باید آموزش های لازم برای ورود به دوران سالمندی را ببینید، انتظار می رود سازمان ها به این مسأله ورود كنند، یكی از كمك های سازمانها و ادارات این است كه شاغلان در آستانه بازنشستگی را آموزش دهند تا راهبردهای مقابله ای موثر را یاد بگیرند و دچار حالات ناخوشایند، ناكارآمدی و افسردگی نشوند.
وی درباره وظایف سالمندان در دوران بازنشستگی، عنوان كرد: بهترین راهكار برای گذر مطلوب از دوران سالمندی، آن است كه افراد در كلاس های پیش از این دوران در محل های كار حضور یابند و شبكه های اجتماعی خارج از محل كار خود را فعال كنند، چرا كه از این طریق می توانند همكاران،همسایه ها و دوستان قدیمی و آشنایان را دور هم جمع و با آنها همنشین شوند.
ابوالفتحی ممتاز درباره نقش اطرافیان و خانواده در كمك به سالمندان، گفت: بسیار نقش خانواده ها و فرزندان و اطرافیان مهم است، اولین و اساسی ترین نقشی كه می توانیم برای خانواده در نظر بگیریم، اصلاح نگرش اعضای خانواده و اطرافیان به سالمند و بازنشستگان است، گاهی اوقات خانواده ها متأسفانه نگرش منفی نسبت به این سالمندان دارند و احساس می كنند فرد بازنشسسته، ناكارآمد است.
سالمند باید در خانه احساس امنیت كند
وی همچنین درباره لزوم ایجاد فضای آرام در خانواده برای سالمندان، اظهار كرد: خانواده ها باید محیطی فراهم كنند تا سالمند احساس امنیت كند، وقتی سالمند اطرافیان خود را با نگرش های منفی ببیند این باعث كاهش سیستم ایمنی در بدن او می شود و مشكلات دیگری ایجاد می كند. به طوری كه بسیاری از بازنشستگان پس از این دوران، دچار حملات قلبی و مغزی می شوند و آسیب های جدی می بینند.
موج منفی به سالمندان ندهید
عضو هیات علمی گروه آموزشی و مركز تحقیقات سالمندی دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی تأكید كرد: مطالعات نشان می دهد افرادی كه در سنین بازنشستگی از محل كار خارج نشده اند به خاطر احساس مثبت نسبت به خودشان، دچار مشكلات جسمی و پزشكی نمی شوند پس از این رو باید گفت پالس منفی به سالمندان ارسال نكنید.
وی به نقش آموزش خانواده ها در مواجهه با دوران سالمندی، گفت: برای ورود به دوران سالمندی و بازنشستگی نه تنها خود سالمندان بلكه خانواده های آنها باید دوره های خاص و ویژه ای برای این دوران ببینند تا بتوانند به درستی در مواجهه با آن قرار بگیرند.
نباید بازنشسته را یك عضو ناكارآمد بدانیم
ابوالفتحی ممتاز به وظیفه سازمان ها در قبال آموزش پیش از ورود به دوران سالمندی اشاره و خاطرنشان كرد: متأسفانه بسیاری از سالمندان مرد را داریم كه پس از دوران بازنشستگی، دچار مشكلاتی می شوند، در واقع آن ها هیچ كاری برای انجام ندارند و مهارت نگهداری خود و حتی دیگران و نحوه به كارگیری ابزارهای خانگی را نمی دانند، این افراد پس از دوران بازنشستگی به عنوان یك عضو ناكارآمد در خانه شناخته می شوند و بسیار مطلوب است كه این راهبردها را به این عزیران آموزش دهیم تا در خانه دچار مشكل نشوند.
وی اضافه كرد: این وظایف تاكنون از سوی سازمانهای متولی و صندوق ها انجام نشده است، ممكن است اداره ای این اقدام را انجام داده باشد اما اینكه متولیان به صورت مدون و ادامه دار چنین وظایفی را در پیش گرفته باشند و در برابر جامعه سالمندان احساس تكلیف كنند دیده نشده است.
عضو هیات علمی گروه آموزشی و مركز تحقیقات سالمندی دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی با انتقاد از عدم آموزش افراد پیش از ورود به دوران بازنشستگی، خاطرنشان كرد: متأسفانه امروز سالمندان ما نمی دانند كه چگونه از وقت خود به نحو مطلوب استفاده كنند، تنها یك چیزی را یاد گرفته اند كه چند ساعت در فضاهای سبز حضور پیدا كنند و پس از آن هم به منزل بیایند و گاهاً با هسمرشان در منازل به اختلاف بر می خورند و آنها را افرادی بدون مهارت خطاب می كنند و بسیار مورد سوء رفتار قرار می گیرند.
وی در ادامه این گفت وگو، به مهترین اختلالات خلقی دوران سالمندی اشاره و بیان كرد: مهمترین اختللات خلقی دوران سالمندی و بازنشستگی افسردگی است كه باید بسیار مورد توجه خانواده ها و سالمندان قرار بگیرد، راهبردهای مقابله ای پیش از ورود به دوران سالمندی و بازنشستگی می تواند در ابتلای این افراد به افسردگی و دیگر بیماری ها موثر باشد.
این علامت نشانه افسردگی در سالمندان است
ابوالفتحی ممتاز خاطرنشان كرد: علائم افسردگی در دروان سالمندی متفاوت با دیگر دوران های زندگی است، علائم افسردگی بیشتر به صورت دردهای عضلانی و دردهای روان تنی نمایان می شود و بسیاری از سالمندان كه روزانه از دردهای نقاط مختلف بدن رنج می برند این ها مبتلا به افسردگی هستند و این دردها ناشی از همین اختلال است.این دردهای پراكنده و متداوم می تواند از علائم و نشانه های ابتلابه افسردگی در دوران سالمندی به شمار آید. به طوری كه 15 تا 20 درصد از سالمندان دارای علائم افسردگی هستند.
وی با بیان شایع ترین بیماری روحی سالمندان، تصریح كرد: افسردگی و تنهایی برای سالمندان خطرناك است، خانواده و خود افراد می توانند دربرون رفت از مسائل و مشكلات پیش روی این طیف از جامعه نقش مهمی را ایفا كنند. داشتن شبكه اجتماعی و انجام كارهای داوطلبانه و فعالیتهای اجتماعی، ورابط اجتماعی و ... همه اینها می توانند كمك احساس ناخوشایند دست پیدا نكنند.
پایان پیام/