گرگان- اتخاذ راهبردهای اجرایی برای افزایش جمعیت در گلستان و رهایی از پیر شدن جامعه، نیازمند هم افزایی نهادهای فرهنگی و بهداشت درمان و تخصیص اعتبارات مکفی و حل مشکلات اقتصادی مردم است.

خبرگزاری مهر، گروه استان ها- نجمه جهانتیغ: خانواده به عنوان اصلی ترین بنیاد جامعه و تاثیرگذارترین نهاد در فرزندآوری و جوانی جمعیت محسوب می شود.

با وجود برخی تغییرات در سبک زندگی و مشکلات اقتصادی، زنگ خطر کاهش جمعیت و نیروی انسانی مولد از سنوات قبل به صدا درآمده و هم اکنون به یکی از مسائل مهم در کشور تبدیل شده است و صاحب نظران و کارشناسان در این خصوص هشدارهای مستمر می دهند.

کشور با سیاه چاله جمعیتی فاصله کمی داشته و حتی در برخی استان ها وارد سیاه چاله جمعیتی شده ایم.

در مهرماه 1400 قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت در مجلس تصویب شد و هم اکنون قریب به 19 ماه از آن می گذرد. در این قانون، بر حمایت از مادران، کودکان و خانواده ها تأکید و نقش دستگاه های مختلف عنوان شده است.

پایین بودن نرخ باروری در برخی مناطق گلستان

در گلستان هم، وضعیت نرخ جمعیت چندان خوش نیست و با توجه به تنوع اقوام در این استان و تاثیر فرهنگ های مختلف در تعداد فرزند، نرخ باروری و فرزندآوری در برخی مناطق مطلوب اما در برخی مناطق پایین ارزیابی شده است.

متاسفانه گلستان جزو هشت استان پرخطر در حوزه ناباروری بوده و این موضوعی است که به راحتی نمی توان از آن عبور کرد.

مسائل اقتصادی و معیشت خانواده ها یکی از مسائلی است که زوجین را برای فرزندآوری با تردید روبرو کرده و حتی برخی از آنها به کلی قید فرزند دوم را زده اند.



تک فرزندی انتخاب قلبی ما نیست

یک مادر گرگانی که صاحب یک فرزند دختر است به خبرنگار مهر گفت: همسرم کارگر کارخانه است و درآمد دیگری غیر از حقوق او نداریم، مستاجر هستیم و زمانی که به شرایط زندگی ام نگاه می کنم، از اینکه بخواهم صاحب فرزند دوم شوم وحشت مرا فرا می گیرد زیرا من و همسرم معتقد هستیم که فرزندان باید در یک شرایط مطلوب بزرگ شوند و نباید آرزوی کوچک ترین خواسته ها به دل آن ها باقی بماند.

صداوسیما نتوانسته نقش خود را در فرهنگ سازی رشد جمعیت به خوبی ایفا کند سارا رجایی با بیان اینکه تک فرزندی انتخاب قلبی ما نیست، افزود: گاهی فکر می کنم که فرزندم در آینده نه خواهر و نه برادری دارد و دلم می خواهد که او را در حسرت این لذت شیرین زندگی نگذارم اما ترس از آینده تمام این فکرها را نابود می کند.

وی مسئولان را مقصر شرایط امروز دانست و ادامه داد: خانواده ام مدام به من گوشزد می کنند که دوباره باردار شوم و اکنون یکسال است که در تصمیم گیری برای باردارشدن یا نشدن در تردید هستم.

فرزندآوری در شرایط فعلی جهاد محسوب می شود

فاطمه سادات میررسولی، مادر نمونه گلستانی که صاحب پنج فرزند است هم به خبرنگار مهر گفت: دین مبین اسلام به ازدواج و فرزندآوری به عنوان یک ضرورت تاکید کرده است و رهبر معظم انقلاب فرمودند که «فرزند آوری یک جهاد محسوب می شود».

وی افزود: امروز جمعیت کشور ما از نظر سن رو به سالخوردگی است و در این شرایط چند فرزندی یک جهاد محسوب می شود که علاوه بر مادر، پدر و فرزند یا فرزندان نخست هم سهم بزرگی در این جهاد دارند.

میررسولی گفت: دختران من در سن 18 سالگی ازدواج کرده اند و بنده آنها را به فرزند آوری تشویق کردم.



ایجاد قرارگاه فرزندآوری در محلات

وی که به عنوان مسئول جمعیت سازمان تبلیغات استان گلستان هم فعالیت دارد، معتقد است که اگر بخواهیم در این موضوع موفق عمل کنیم باید در محلات قرارگاه جهادی فرزندآوری ایجاد شود و اهالی مسجد، نخبگان محله، روحانیت و فعالان محله در این قرارگاه چهره به چهره با مردم گفتگو کنند.

به گفته میررسولی، اقدامات در این حوزه باید به صورت ستادی انجام شود زیرا اقدامات به صورت جداگانه هیچ نتیجه موثری به دنبال نخواهد داشت.

میررسولی گفت: طبق بررسی آماری سازمان تبلیغات، خانواده هایی که از بضاعت مالی کمتری برخوردار هستند تعداد فرزندان بیشتری داشته و معتقد هستند که خداوند روزی رسان است.

وی افزود: مردم از قوانین جوانی جمعیت آگاهی ندارند و قطعاً اطلاع رسانی در این مورد در تصمیم گیری آنها برای فرزندآوری بسیار تاثیرگذار است.

میررسولی تاکید کرد: صدا و سیما نقش موثری در اطلاع رسانی دارد اما این نقش را به درستی ایفا نمی کند.

اعطای 120 میلیارد وام فرزندآوری در گلستان

دبیری ستاد قرارگاه حمایت از خانواده و جوانی جمعیت بر عهده دفتر امور بانوان و خانواده استانداری است، از این رو برای اطلاع از اقدامات این حوزه به سراغ مدیرکل امور بانوان گلستان رفتیم. آزاده رجبی به خبرنگار مهر گفت: قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت 72 ماده دارد که در راستای عملیاتی کردن این قانون اقدامات زیادی در حوزه های مختلف انجام شده است.

وی به پرداخت تسهیلات وام ازدواج و فرزندآوری اشاره کرد و افزود: سال گذشته به 25 هزار و 453 نفر با اعتباری بالغ بر سه هزار و 577 میلیارد تومان تسهیلات وام ازدواج به زوج های گلستانی پرداخت شد که گلستان از این حیث در جایگاه دوازدهم کشور قرار گرفت.



رجبی اضافه کرد: همچنین در سال 1401 به 16 هزار و 974 گلستانی با اعتباری بالغ بر 120 میلیارد تومان تسهیلات فرزندآوری پرداخت شده است.

وی به مسکن ملی جوانی جمعیت هم اشاره کرد و گفت: سال 1401 تعداد هزار و 449 نفر از خانواده هایی که سه فرزند و بیشتر داشتند در سامانه ملی مسکن ثبت نام کردند که تاکنون برای 64 نفر از این خانواده ها قرارداد واگذاری زمین انجام و 554 خانوار هم در مرحله تخصیص زمین هستند که در همین راستا در روزهای آینده شهرک «امید و آرزو» برای ساخت مسکن این خانواده ها در شهرستان های کلاله و بندرترکمن کلنگ زنی خواهد شد.

رجبی در ادامه توضیح داد: دانشگاه گلستان در حال احداث خوابگاهی با 10 هزار مترمربع ویژه 200 زوج دانشجو است که برای هر زوج یک سوئیت 50 متری در نظر گرفته شده است که این پروژه تا کنون 40 درصد پیشرفت فیزیکی دارد.

وی افزود: سال گذشته هزار و 800 مادر از بسته ها و خدمات معیشتی ویژه مادران باردار و کودکان زیر پنج سال که مشکلات تغذیه ای دارند استفاده کرده اند و هزار و 600 کودک هم تحت پوشش این بسته ها قرار گرفتند.

پوشش بیمه ای بیش از 12 هزار مادر باردار

دبیر ستاد قرارگاه حمایت از خانواده و جوانی جمعیت گلستان اضافه کرد: همچنین در سال گذشته، 12 هزار و 581 مادر باردار، 61 هزار و 144 نفر از مادرانی که در دوران شیردهی قرار دارند و 120 هزار و 174 نفر از کودکانی که از نظر دهک بندی جزو دهک های پایین جامعه هستند، تحت پوشش بیمه قرار گرفتند.

وی در ادامه به خدمات درمان ناباروری هم اشاره و تصریح کرد: زوجین نابارور می توانند با پرداخت تنها 10 درصد هزینه در مراکز ناباروری دولتی و دانشگاهی، از خدمات این مراکز استفاده کنند که سال گذشته 593 نفر از زوجین نابارور استان از این خدمات بهره مند شدند.

مدیر کل امور بانوان و خانواده استانداری گلستان گفت: همچنین زوجینی که به مراکز خصوصی درمان ناباروری مراجعه می کنند هم تحت حمایت مالی و خدمات بیمه ای قرار می گیرند.



سندرم آشیانه خالی در خانواده های تک فرزند

به اعتقاد وی، تک فرزندی سه نوع آسیب سالخوردگی جامعه، آسیب به والدین که منجر به ایجاد سندرم آشیانه خالی شده و همچنین آسیب به فرزند و به وجود آمدن پدیده فرزندسالاری را به دنبال دارد.

رجبی تاکید کرد: خانواده شاد و متعالی وقتی ایجاد می شود که در آن همه روابط خواهر، بردار، خاله، عمو و غیره وجود داشته باشد زیرا اگر هر کدام از اعضای خانواده نتواند محبت کافی به فرزند منتقل کند، این کاستی می تواند توسط دیگر اعضای خانواده جبران شود.

وی یادآور شد: برخی از فرزندان تک که خواهر یا برادر ندارند دچار تبعاتی مانند کاهش هوش هیجانی، امر و نهی به والدین، بلوغ زودرس، ناتوانی در برقراری ارتباط خواهند شد، البته نمی توان گفت به طور قطع این موارد رخ می دهد اما این فرزندان در معرض چنین مشکلاتی قرار دارند.

رجبی با اشاره به اقدامات فرهنگی و اجتماعی در رابطه با این موضوع گفت: مسئولیت حوزه طلاق در ایستگاه های هفتگانه به اداره کل بهزیستی و اردو و کارگاه های ازدواج موفق دختران به اداره کل آموزش و پرورش سپرده شده است.

گلستان جزو 8 استان پرخطر در حوزه ناباروری

وی بیان کرد: گلستان جزو هشت استان پرخطر در حوزه ناباروری است که ازدواج در سنین بالا و تاخیر در فرزند آوری پس از ازدواج از مهم ترین دلایل ناباروری اولیه بوده و فاصله زیاد بین فرزند اول تا اقدام به بارداری برای فرزند دوم از دلایل ناباروری ثانویه است.



طبق اعلام مدیرکل امور بانوان و خانواده استانداری گلستان، ناباروری اولیه و ثانویه در گلستان 39.9 درصد است.

وی با بیان اینکه سرعت کاهش فرزندآوری در استان نزول پیدا کرده است، گفت: افزایش جمعیت مستلزم افزایش چهار شاخصه افزایش ازدواج و فرزندآوری و همچنین کاهش طلاق و فوت است.

رجبی با اشاره به برون سپاری اقدامات در حوزه فرهنگ سازی مقوله فرزندآوری افزود: اداره کل امور بانوان و خانواده استانداری حدود 60 سازمان مردم نهاد، هیئت و گروه های جهادی را شناسایی کرده تا پس از رتبه بندی، یاریگر ما در این حوزه باشند.

وی بیان کرد: طبق قانون، 30 درصد اعتبارات تشکل ها باید به مجموعه هایی که در حوزه جمعیت فعالیت می کنند اختصاص یابد.

رتبه هفتم گلستان در رشد موالید

رئیس دانشگاه علوم پزشکی گلستان هم اخیراً در اولین رویداد جایزه جوانی جمعیت استان با اشاره به اینکه 100 درصد سیاست های تشویقی دولت برای خانواده های بیشتر از سه فرزند در گلستان اجرا می شود، گفت: لازمه رسیدن به اقتصاد شکوفا داشتن جمعیت جوان است.

سعید گل فیروزی با اشاره به اینکه گلستان در نرخ موالید رتبه هفتم کشور را داشته، بیان کرد: توازن جمعیتی در این استان برقرار نیست و در برخی مناطق استان ما نرخ باروری قابل قبول دارد که باید حفظ شود.

وی افزود: باید تلاش ها برای افزایش نرخ باروری در مناطقی که عدد پایین تری از این شاخص را دارند، بیشتر شود.

به گزارش خبرنگار مهر، اجرایی کردن قوانین موجود در حوزه جوانی جمعیت می تواند پیشرفت خوبی را در این حوزه رقم بزند که قطعاً نیازمند سختگیری ها و پیگیری های مجدانه مسئولان استانی است.