پیام سپاهان - وزیر تعاون ،كار و رفاه اجتماعی در جمع اساتید دانشگاهی و صاحب نظران حوزه رفاه اجتماعی كشور تاكید كرد: تحقق عدالت اجتماعی در گرو تشكیل نظام جامع رفاه و تامین اجتماعی است.

به گزارش مركز روابط عمومی و اطلاع رسانی وزارت تعاون ، كار و رفاه اجتماعی ، محمد شریعتمداری ادامه داد : در نشست سران قوا در محضر رهبر معظم انقلاب،موضوع نظام جامع رفاه اجتماعی و تامین اجتماعی مورد تاكید معظم له قرار گرفت.
وی افزود: طی دو سال گذشته تلاش كردیم نگاه اجتماعی دولت را در حوزه سیاستگذاری اجتماعی توسعه و تقویت كنیم و برای فعالیت های پژوهشی در وزارت كار، شورای عالی پژوهش را پایه ریزی كردیم كه جمعی از اساتید و صاحبنظران دانشگاهی در این شورا عضو هستند.
محمد شریعتمداری در این نشست اظهار داشت: با توجه به اقداماتی كه این وزارتخانه در حوزه راه اندازی پایگاه اطلاعات رفاه ایرانیان انجام داده و این اقدام مورد تاكید ایشان قرار گرفته ، بدنه اجرایی و تقنینی كشور به دنبال این هستند تا قدم های موثری را در این زمینه بردارند.
وی در خصوص هدف از این نشست هم اندیشی تصریح كرد: فرصتی فراهم شده تا با دیدگاه صاحب نظران و اندیشمندان در دو حوزه نظام جامع و یكپارچه رفاه و تامین اجتماعی و آثار و پیامدهای كرونا آشنا شویم.
وزیر تعاون،كار و رفاه اجتماعی به بررسی های انجام شده از سوی موسسات مهم تحقیقات جهانی اشاره كرد و گفت: 87 درصد اقتصاد دانانی كه در این تحقیق مورد گفتگو قرار گرفته اند ، معتقدند دولت های متبوعشان سیاست های مدونی برای مقابله با آثار فقر ناشی از كرونا ندارند و این نگرانی ها را دو چندان می كند، همچنین سیاست روشنی برای مقابله با آثار آن در جهان و در حوزه سیاستگذاری اتفاق نمی افتد.
شریعتمداری به تاریخچه و تجربه تاریخی نظام رفاه اجتماعی در كشور پرداخت و اظهار داشت: در دهه پنجاه قدم هایی در این زمینه برداشته شد و وزارت رفاه تشكیل و قرار شد بر پایه آن مسائل رفاهی دنبال شود. سپس از ابتدای دهه 80 اندیشمندان و صاحب نظران این حوزه به جمع بندی رسیدند كه ضرورت دارد ساماندهی جدیدی در حوزه مسائل رفاهی اجتماعی انجام شود كه پس از آن وزارت رفاه در سال 83 تاسیس شد. .
وزیر رفاه بیان داشت: ساختار قانون نظام جامع رفاه اجتماعی از تصویب مجلس شورای اسلامی گذشت و وزارت رفاه دوباره شكل گرفت و شورای عالی رفاه برای عالی ترین ركن تصمیم گیری در زمینه سیاست گذاری مسائل رفاه اجتماعی در كشور به وجود آمد و قرار شد در همه حوزه های امدادی بیمه ای و حمایتی سیاستگذار اصلی كشور باشد .
وی ادامه داد : در ادامه با اقدامات صورت گرفته و ادغام وزارتخانه ها ی تعاون ، كار و رفاه اجتماعی حوزه وسیعی پیش روی كشور قرار گرفت و با قوانین و برنامه هایی كه در جریان بودجه به صورت یك ساله تصویب شد به تدریج این قانون مادر نیز مضمحل شد و شورای عالی رفاه از جایگاه واقعی خود تنزل پیدا كرد.
شریعتمداری با بیان اینكه منابع گسترده ای در حوزه رفاه كشور هزینه می شود اما نتایج ارزشمندی در حوزه برخورد با چهره های خشن فقر ، فقر آموزشی، بهداشتی ،درمانی و تغذیه نمی بینیم افزود : سهم منابعی كه به صندوق های تامین اجتماعی و بازنشستگی در بودجه اختصاص می یافت ظرف كمتر از یك دهه به رقم قابل ملاحظه افزایش پیدا كرده و تقریبا 10 برابر شده و در بودجه سال جاری 120 هزار میلیارد تومان منابع فقط خرج كمك به صندوق ها شده است . افزایش این سهم ریشه در فقدان آینده نگری گذشته است.
وزیر تعاون،كار و رفاه اجتماعی افزود : علاوه بر آن نظام یارانه ای كه در كشور وجود دارد بسیار متنوع است و در جاهای مختلف هزینه هایی را انجام می دهد كه اصلا منسجم و یكپارچه نیست . نظام جامع تصمیم گیری و سیاست گذاری در زمینه اجتماعی رفاه اجتماعی در كشور وجود ندارد و دستگاه ها و بخش ها هریك متكفل اموری در این حوزه ها هستند.
وی با بیان اینكه به رغم همه تلاش هایی كه صورت گرفته فاقد مطالعه مبتنی بر شواهد در خصوص پیامدهای اجتماعی در حوزه كرونا هستیم گفت: بنابراین در این حوزه مطالعه جامع بر اساس شواهد در حوزه پیامدهای اجتماعی كرونا را در دستور كار قرار داده ایم .
وی افزود: یقیناً پاندومی كرونا دارای آثار اقتصادی نیز هست و مشكلات بسیاری را تاكنون به وجود آورده ، همچنین با توجه به اینكه آثار كرونا متنوع است باید مطالعات مختلف نیز در این حوزه صورت گیرد و بر مبنای آن راهكار ارائه و بررسی شود كه آثار ناشی از كرونا را در حوزه پساكرونا چگونه می توان جبران كرد .
وزیر تعاون،كار و رفاه اجتماعی به مجموعه اقدامات انجام شده درباره ارتقای وضعیت معیشتی مردم نیز اشاره كرد و گفت : آسیب شناسی و حل مسایل در این حوزه ها در دستور كار قرار گرفت . به طور مثال اگر به افزایش دستمزد كارگران طی سال ها نگاه كنید تلاش شد طی دو سال 87 درصد حداقل دستمزد را كه در طول تاریخ سابقه نداشته افزایش دهیم یا در حوزه همسان سازی حقوق بازنشستگان كه 14 سال منتظر آن بودند تلاش كردیم به اصل ماجرا توجه كنیم.
وی افزود : طی دو سال منابع مربوط به حوزه معلولان ، مددجویان ،افراد دارای معلولیت شدید و پرستاران آنها در بهزیستی 5 برابر افزایش یافت، هرچند این قبیل اقدامات و ارقام كافی نیست اما تلاش كردیم با شفافیت، صرفه جویی و به كارگیری مدیریت جوان در سازمان بهزیستی این كار صورت گیرد .
شریعتمداری تصریح كرد : در زمینه شناسایی گروه های هدف و طراحی سامانه ای كه بتواند اطلاعات دقیق از اقشار مختلف جامعه ارائه كند هم قدم های جدی برداشته شده است.
به گفته وزیر تعاون،كار و رفاه اجتماعی برای اولین بار به حدود 3 میلیون نفر در شرایط كرونا منابع بلاعوض بین 200 تا 600 هزار تومان پرداخت شده است كه این سه میلیون نفر جزو هیچ كدام از گروه های شناسایی شده نبودند و هیچگونه بیمه ای نداشتند و و تحت پوشش هیچ نهاد امدادی نیز نبودند.
شریعتمداری اظهار داشت : اطلاعات بسیار وسیعی را از پایگاه اطلاعات رفاه ایرانیان به دست آورده ایم كه این داده ها امروز مبنای تصمیم گیری ها است .
وی توضیح داد : زمانی كه اولین بار كمك معیشتی را توزیع كردیم دو نمودار مصرف بنزین و توزیع یارانه معیشتی كه بر پایه افزایش قیمت بنزین صورت گرفته بود با هم یك ضربدر درست كرد . در تهران كه بیشترین مصرف یارانه بنزین وجود دارد كمترین میزان یارانه معیشتی توزیع شد . ولی در استان سیستان و بلوچستان یارانه معیشتی را تقریبا همه گرفتند. یعنی آنهایی كه كمترین میزان یارانه بنزین را داشتند بیشترین كمك هزینه معیشتی را دریافت كردند.
شریعتمداری در خصوص كاركردهای دیگر پایگاه اطلاعات رفاه ایرانیان نیز گفت: اطلاعات دقیق دیگری نیزدر حوزه های مختلف از طریق این پایگاه گردآوری شده به طور مثال اطلس شناسایی بانوان سرپرست خانوار تهیه شد و اكنون وضعیت آنان در همه مناطق كشور روشن است، یك میلیون و بیست هزار نفر از این جمعیت كسانی بودند كه از هیچ بیمه ای در كل خانواده برخوردار نبودند و هیچگونه حقوقی را دریافت نمی كنند.
وی تصریح كرد : این اطلاعات بر پایه اطلاعات ثبتی و بر اساس كد ملی است.
شریعتمداری با بیان اینكه امروز اطلاعات دقیق و عمیقی از بخش های مختلف در پایگاه اطلاعات رفاه ایرانیان وجود دارد اظهار داشت: این پایگاه مبنای تصمیم گیری است و معتقدیم تصمیم گیری و حكمرانی داده محور برپایه اطلاعات دقیق به دست می آید.
وی تصریح كرد :با شناسایی دقیق جامعه هدف 23 هزار میلیارد تومان منابع یك میلیون تومانی به صورت وام قرض الحسنه میان كسانی كه متقاضی بودند توزیع شد. 40 هزار میلیارد تومان منابع وام 12 درصد به تمام واحدهایی كه در دوران كرونا آسیب دیده بودند اختصاص پیدا كرد.
وزیر تعاون،كار و رفاه اجتماعی ادامه داد: در حوزه بیمه بیكاری نیز با راه اندازی سریع سامانه درخواست بیش از 860 هزار نفر متقاضی بیمه بیكاری ثبت نام كردند و بیش از 3 هزار و 500 میلیارد تومان برای چهار ماه علاوه بر بیمه بیكاری كه بر اساس قانون تعلق می گرفت، پرداخت شد . همچنین با مشاركت شهرداری ها و شوراهای شهر دستفروشان را شناسایی كردیم.
وی خاطرنشان كرد: پایگاه اطلاعات رفاه ایرانیان قشر محور نیست، بلكه اطلاعات آن بر مبنای داده های دقیق مالی و تقسیم بندی در دهك بندی است .
شریعتمداری افزود : از روز نخست سیاست شفافیت در وزارت تعاون كار و رفاه اجتماعی در دستور كار قرار گرفت و الان شفاف ترین وزارتخانه در حوزه های مختلف هستیم و اطلاعات مختلف در حال انتشار است.
وزیر تعاون،كار و رفاه اجتماعی به انتشار گزارش های هفتگی درباره شفافیت برای اطلاع عموم اشاره و تصریح كرد: هم اكنون داشبوردهای دقیق مدیریتی برای تصمیم گیری های بهتری در داخل وزارتخانه وجود دارد كه تعدادی از این ها برای استفاده در دسترس عموم قرار داده شده و نتایج ثمربخشی به همراه داشته است.
وی به بحث بورسی شدن شستا نیز اشاره كردو گفت : بورسی شدن شستا با دارا بودن سهام جزیی یا عمده در 600 شركت در راستای شفاف سازی صورت گرفت و در همین شرایط درآمد این شركت ها 2تا 12 برابر افزایش پیدا كرد .
وزیر تعاون ،كار و رفاه اجتماعی گفت : كارگران غیر رسمی روند رو به افزایشی دارند و كرونا این تعداد را بالا برده كه باید این موضوع را اصلاح كنیم .
وی افزود: لوایح چهارگانه ای را تهیه كرده ایم. مثلاً در حوزه بیمه ، بیمه فراگیر نداریم . جوانی كه شروع به فعالیت می كند و آماده ورود به بازار كاراست دارای حداقل های بیمه ای وحمایت بیمه ای نیست.
وی افزود: 7 میلیون كارگر رسمی بیمه نشده داریم . یعنی 7 میلیون كارگری را شناسایی كردیم كه كارگرهستند و كار می كنند ولی عضو تامین اجتماعی نیستند كه در این لایحه پیش بینی شده است
وی در پایان سخنان خود گفت : معتقدم برای اینكه وزارت تعاون كار و رفاه اجتماعی در جایگاه خود قرار گیرد و كارها پیش برود قانون ساختار نظام رفاه اجتماعی باید به صورت تمام و كمال به اجرا درآید و شورای عالی رفاه در جایگاه واقعی خود بنشیند و این موضوع تبدیل به یك مطالبه اجتماعی شود و كشور نیز به این موضوع تن دهد.
در ادامه هریك از صاحبنظران حوزه رفاهی اجتماعی به طرح مباحث خود در این حوزه پرداختند .
حسین سراج زاده، رئیس انجمن جامعه شناسی ایران گفت:وزارت رفاه با تشكیل بانك اطلاعات رفاه ایرانیان گامی بلند در راستای شناسایی طبقات نیازمند برداشته است .
وی با اشاره به اینكه آثار زیان بار كرونا برای گروه های آسیب پذیر و فرودست ها بیشتر است گفت : این وضعیت علاوه بر عوارض در ارتباط با سلامت، مشكلات معیشتی زیادی برای گروه های فرودست ایجاد كرده است .
سراج زاده افزود: این شرایط، مشكلاتی چون افزایش هزینه های درمانی و محدودیت تعطیلی بخشی از مشاغل را در پی داشته است و اینكه برخی افراد از نظر تامین حداقل های معیشتی برای گروه های پایین درآمدی با توجه به شرایط تحریم و كرونا، كسب و كار آنها دچار محدودیت شده است.
رئیس انجمن جامعه شناسی ایران تصریح كرد: در این راستا بر اساس مأموریت وزارت رفاه ، توجه به این گروه ها و شناسایی گروه های آسیب پذیر باید در اولویت برنامه های این وزارتخانه باشد.
سراج زاده تامین منابع كافی در حوزه های درمانی و معیشتی را ضروری دانست و افزود: در شرایطی كه كل اقتصاد كشور با تنگنا روبرو است با توجه به شرایط تحریم و كمبود منابع ، پوشش این موضوع به عزم ملی و قابل ملاحظه دستگاه های اجرایی در این حوزه نیاز دارد.
وی با اشاره به نامه چندی پیش انجمن جامعه شناسی خطاب به ریاست جمهوری گفت : در این نامه به موضوعاتی چون استفاده آگاهانه از منابع موجود و اینكه منابع باید در اختیار طبقات فرودست و طبقه متوسط قرار گیرد ، تاكید شده است.
رئیس انجمن جامعه شناسی ایران تاكید كرد: صندوق بیمه بیكاری به عنوان نهادی پایدار باید مد نظر قرار گیرد .
سراج زاده نقاط قوت وزارت رفاه را وجود موسسات پژوهشی و بدنه قوی كارشناسی در آن عنوان كرد و گفت : ضرورت امروز جامعه ما عزم و توجه ملی در اولویت قرار گرفتن رسیدگی به افرادی است كه در شرایط فقر قرار دارند.
وی اظهار داشت : مدیریت این سیاست ها نیازمند سرمایه اجتماعی قابل توجه است و شفافیت در نظام تامین اجتماعی می تواند به افزایش سرمایه اجتماعی و همراهی عمومی به این وزارتخانه كمك كند.
سراج زاده تاكید كرد : باید در سیاست های معطوف به شفافیت و تامین درآمدهای فرو دستان و در نظام بودجه ریزی در كشور توجه ویژه شود.
علی اصغر سعیدی رئیس گروه رفاه اجتماعی دانشكده علوم اجتماعی دانشگاه تهران نیز در این نشست بر ضرورت تداوم برگزاری این جلسات تاكیدكرد وافزود: باید از ظرفیت دانشگاه ها در فرآیند تصمیم گیری بیشتر استفاده شود.
سعیدی با بیان اینكه بخشی از مشكلات مربوط به شكاف بین دانشگاه و سیاستگذاری است، افزود: مشكل اساسی در كشور دوگانگی در حوزه رفاه است.
وی تصریح كرد: در كشور برنامه های مختلفی از سوی گروه های موازی در حوزه رفاه اجتماعی انجام می شود.
سعیدی با تاكید بر اینكه سازمان ها باید چشم انداز روشنی در حوزه رفاه اجتماعی داشته باشند، تصریح كرد : باید چشم انداز رفاهی در كشور با یك مدیریت واحد ایجاد شود.
رئیس گروه رفاه اجتماعی دانشكده علوم اجتماعی دانشگاه تهران با تاكید بر اینكه باید ایده ها تبدیل به سیاست شود ،افزود :در این راستا می توان از برنامه ریزان و سیاستگذاران اجتماعی در حوزه رفاه اجتماعی استفاده كرد .
وی بر لزوم توجه به حوزه معلولان در كشور از سوی سیاست گذاران و استفاده از اندیشه سیاست گذاران اجتماعی تاكید كرد و گفت: با تعامل، شكاف بین دانشگاه و نهادهای سیاستگذاری كم می شود.
سعیدی با تاكید بر اهمیت تشكیل شورای عالی رفاه گفت: با تشكیل این شورا ، می توان از اتلاف منابع جلوگیری كرد .
وی با بیان اینكه باید همه سازمان های موازی با هم یكدست شوند ، تصریح كرد: در این راستا، كمیته امداد و سازمان بهزیستی باید با هم هماهنگ تر عمل كنند.
علی اكبر تاج مزینانی رئیس دانشكده علوم اجتماعی دانشگاه علامه طباطبایی نیز با اشاره به راهكارهای فقر ناشی از كرونا گفت: در این راستا ،ارتباط نظام مند وزارت تعاون، كار و رفاه اجتماعی با سایر بخش ها و حوزه های دانشگاهی در كشور ضروری است.
وی با تاكید بر اینكه باید ساختارهای سیاست های رفاهی مورد تجدیدنظر قرار گیرد، افزود:تحلیل مباحث تورم ، ساختارهای بازاركار و نظام اقتصادی باید با توجه به منابع اندك سیاست های رفاهی دیده شود.
مزینانی تصریح كرد: وزارت تعاون، كار و رفاه اجتماعی باید نقش راهبردی خود را در حوزه نظام رفاهی و اجتماعی در كشور ایفا كند .
وی با تاكید برای اینكه نظام متمركز تامین اجتماعی نباید به دست اندازی به این منابع منجرشود، گفت: در حوزه رفاه اجتماعی خلط مساعدت اجتماعی با بیمه های اجتماعی نباید صورت گیرد.
مهدی اعتمادی فر، رئیس دانشكده علوم اجتماعی دانشگاه تهران گفت: مهمترین مسئله و بحرانی كه با نظام رفاه و تامین اجتماعی و در شرایط كرونا با آن روبرو هستیم خطر حاشیه نشینان و تهیدستان شهری است.
وی تاكید كرد : باید با رفع ابهام و شفاف سازی و با توجه به شرایط كرونا، به مسائل پسا كرونا نیز توجه شود.
اعتمادی فر تصریح كرد : برای رفع تعارضات سازمانی و مداخلات غیر تخصصی نیازمند ارائه آموزش های لازم در این زمینه هستیم .
وی با تاكید بر اینكه باید از سیاست های لحظه ای در این حوزه پرهیز شود افزود: با اتخاذ سیاست های اصولی می توان بر شفافیت در این حوزه افزود .
اعتمادی فر راهكارهای سیاست های رفاه اجتماعی را ایجابی و سلبی عنوان كرد و افزود: مهمترین اقدام سلبی در این حوزه ، بازخوردهای متعارض از سیستم به مردم است.
رئیس دانشكده علوم اجتماعی دانشگاه تهران به ضرورت شیوه اطلاع رسانی صحیح به مردم اشاره كرد و افزود: روابط عمومی ها در این زمینه دارای نقش و جایگاه ویژه ای هستند كه متاسفانه در این دوره مورد توجه قرار نمی گیرند.
وی با بیان اینكه باید از چهره های دانشگاهی در این حوزه بیشتر استفاده شود اظهار داشت : دانشگاه تهران آمادگی خود را برای همكاری در زمینه اقناع عمومی در این حوزه اعلام می كند .
اعتمادی فر لزوم استفاده از میانجی ها كه همان اقشار دانشگاهی و انجمن های علمی در این رابطه هستند را یادآور شد و افزود: میانجی ها دارای نقش تعیین كننده ای در این حوزه هستند.
وی با اشاره به اینكه برای اقدام و گفتمان سازی در این حوزه استفاده از اقشار دانشگاهی لازم و ضروری است گفت: پیشنهاد می شود با هدف گذاری نظام مند مباحث حوزه رفاه، سیاست گذاری مدونی در این حوزه صورت گیرد.
خدیجه اسدی، رئیس دانشكده علوم اجتماعی دانشگاه سیستان و بلوچستان با اشاره به اینكه یكی از اشكالات، پایه ریزی سیاست های رفاهی عدم توجه به شرایط و تفاوت بین استان ها است ،افزود :باید به ویژگی های جغرافیایی هر استان به طور جداگانه توجه شود .
وی با تاكید بر ضرورت توجه به سیاست های بهداشتی و جمعیتی در كنار سیاست های رفاهی، تصریح كرد: سرمایه گذاری ها ، باید با توجه به ویژگی های جغرافیایی هر استان به طور جداگانه انجام شود.
اسدی با بیان اینكه بر اساس پژوهش ها، در آینده نزدیك بسیاری از آسیب های اجتماعی به دلیل نایده گرفتن ویژگی های هر استان به وجود می آید، افزود : عدم توجه به نوآوری های اجتماعی در حل مشكلات رفاهی ناشی از اكتفا به روش های سنتی در این حوزه است.
اسدی با اشاره به اینكه در كشور همچنان از شیوه های سنتی در حوزه توانمند سازی زنان استفاده می شود ، تصریح كرد: باید با سیاست گذاری و آسیب شناسی دقیق با شیوه های نوین در رفع مشكلات استفاده شود .
وی با تاكید بر اینكه لازم است با مسائل به صورت ریشه ای برخورد شود، تصریح كرد: در این راستا می توان از پژوهش های انجام گرفته در دانشگاه ها و حوزه های سیاست گذاری در حوزه رفاه اجتماعی استفاده كرد .
اسدی لزوم برقراری ارتباط و تعامل دوسویه بین دانشگاهیان و سیاست گذاران را یاد آور شد .
منصور طبیعی ،رئیس گروه رفاه اجتماعی دانشگاه شیراز با اشاره به اینكه دانشگاه ها دارای ظرفیت های بسیاری هستند ،گفت: سایر وزارتخانه ها نیز باید با الگوپذیری از این وزارتخانه ،این نشست ها را در حوزه های مختلف برگزار كنند.
وی با اشاره به اینكه باید با پدیده كرونا به عنوان یك ابر بحران برخورد شود ،افزود : در كشور ما كار های زیادی در ارتباط با شناسایی این بحران انجام نگرفته است.
طبیعی با اشاره به اینكه این بحران از یك مسئله بیولوژیكی شروع شده و به ابعاد مختلف نیز كشیده شده است ،تصریح كرد: پایه های این بحران كه از منشا دیگری است بر تمامی جنبه های زندگی ما تاثیر گذاشته كه درك و شناخت آن بسیار حایز اهمیت است .
وی با بیان اینكه وزارت تعاون، كار و رفاه اجتماعی باید یك پایش و آمایش دقیق در خصوص این پدیده كرونا انجام دهد ،تصریح كرد :با آسیب شناسی این پدیده می توان دریافت كه كجاها فقر تشدید و نابرابری زیاد شده است .
طبیعی با اشاره به اینكه این پدیده باید مورد مطالعه دقیق قرار گیرد كه در مناطق مختلف كشور چه تاثیراتی داشته است افزود: این پدیده در برخی نقاط موجب جابجا شدن طبقات و گسترش حاشیه نشینی شده است .
رئیس گروه رفاه اجتماعی دانشگاه شیراز با تاكید بر اینكه باید به بحث پیوستگی بحران ها نیز توجه ویژه شود، تصریح كرد :سیاستگذاران لازم است به پیوستگی بحران ها توجه ویژه ای كنند.
وی ضرورت توجه به دوران پسا كرونا رایادآور شد و بر ضرورت پیوست فرهنگی، اخلاقی، رفاهی و اجتماعی تاكید كرد .
طبیعی با بیان اینكه باید ارتباط واحد های تابعه در شهرستان ها و استان ها با دانشگاه ها یك اتاق اندیشه ایجاد كنند ،
اظهار داشت : در زمینه نوآوری و تسهیل گری اجتماعی نیز لازم است تلاش های ویژه صورت گیرد.
عبدالرضا نواح، رئیس گروه رفاه اجتماعی دانشكده علوم اجتماعی دانشگاه چمران اهواز تدوین سیاست های كلان در این حوزه را یادآور شد و افزود: با توجه به ویژگی مرزی بودن استان خوزستان ،اهواز دومین شهر ایران به لحاظ حاشیه نشینی است.
وی با بیان اینكه پدیده كرونا دستفروشان را در استان با مشكل روبرو كرده است ، تصریح كرد : تدوین دستورالعمل اقلیت ها در استان ضروری است .
نواح با اشاره به اینكه پس از شیوع بیماری كرونا ، تشدید مراقبت های قومی در استان بیشتر شده است افزود: سیاست های غلط و وجود فضای مجازی موجب تشدید قومیت گرایی در استان شده است.
وی با بیان اینكه بیماری كرونا موجب شده به شدت از نظر اقتصادی مردم استان تحت فشار قرار گیرند ،تصریح كرد : در این شرایط حال حاضر ، خوزستان یكی از استان هایی است كه نیازمند توجه بیشتری است .
امیر اكبری رییس گروه رفاه اجتماعی دانشكده علوم اجتماعی دانشگاه شهید بهشتی گفت: مراجعه به خرد جمعی امری اصولی و مبارك است به خصوص در زمینه سیاست گذاری و تدوین قانون و هم در قانون های پنج ساله ، چون ریل گذاری می شود باز اهمیت ویژه پیدا می كند.
وی افزود : استفاده از خرد جمعی نیازمند سازماندهی است . در دانشگاه ها دفاتری به نام ارتباط با صنعت ایجاد شده است . به نظر می رسد این دید هم باید در وزارتخانه ها ایجاد شود . یعنی برای هر موضوعی به متخصص آن مراجعه شود .
اكبری پیشنهاد تشكیل كمیته های تخصصی و كارشناسی را در ارتباط با هر موضوع مهمترین كاركرد عنوان كرد و گفت : استفاده از تجربیات اندیشمندان ، دانشگاهیان در حوزه های مختلف بسیار موثر است. همچنین در قالب برنامه های كوتاه میان مدت و برنامه های بلند مدت نیز پیشنهاد استفاده از تجربه سایر كشورها را داریم كه تجربه كشورهای موفق در این زمینه بسیار ضرورت دارد.
عباس كاظمی، رئیس گروه رفاه اجتماعی دانشگاه علوم اجتماعی دانشگاه علم و فرهنگ با بیان اینكه وزارت تعاون ،كار و رفاه اجتماعی افرادی را شناسایی می كند و به آنها خدمات می دهد كه دارای بیمه هستند ،گفت: باید به فكر كسانی باشیم كه فاقد بیمه هستند و جزو گروه های غیررسمی محسوب می شوند و لازم است كه این افراد نیز سازماندهی و شناسایی شوند.
وی تاكید كرد : افرادی همچون دستفروشان، پیك های خدماتی و غیره كه فاقد شناسنامه های شغلی هستند نیز باید در برنامه ریزی ها مشاركت داده شوند و مورد حمایت قرار گیرند .
كاظمی، خطر انزوای اجتماعی افراد و گروه های غیر رسمی را یادآور شد و تصریح كرد : طبقات متوسط اجتماعی بالاتر، پیوندهای اجتماعی بیشتری دارند ولی گروه های غیر رسمی دچار یك كناره گذاری اجتماعی شده اند .
وی با اشاره به اینكه كرونا موجب شده كه طبقات متوسط ارتباطات خود را حفظ كنند ،افزود: فردی كه معاش خود را از طریق دستفروشی به دست می آورد پیوند اجتماعی اش تضعیف و در نهایت موجب شده است كه سلامت اجتماعی آنان تنزل پیدا كند .
كاظمی با بیان اینكه دسترسی این افراد به سلامت روانی كاهش پیدا كرده است تصریح كرد : لازم است كه مورد توجه ویژه قرار گیرند .
وی با بیان اینكه افراد فاقد بیمه از حداقل امكانات نیز برخوردار نیستند، افزود: باید خدمات برای مشاغل غیررسمی نیز در نظر گرفته شود و با شناسایی این افراد، به بیمه های اجتماعی آنها نیز توجه شود.
كاظمی خاطر نشان ساخت :این مشاغل باید از بی ثباتی خارج شده و به ثبات نسبی برسند و امنیت شغلی خود را به دست آورند و این وظیفه دولت است.
وی تاكید كرد: لازم است علاوه بر طبقات كارگری و دارای بیمه و افرادی كه دارای پیوندهای اجتماعی هستند، به افرادی كه در انزوای مختلف هستند نیز توجه ویژه شود.
محمد باقرعلیزاده رئیس گروه رفاه اجتماعی دانشكده علوم اجتماعی دانشگاه تبریز نیز با اشاره به بحث تقلیل گرایی و عدم نگاه سیستمی در دوران كرونا به حوزه رفاه اجتماعی گفت:كرونا فقط بحث فیزیولوژیكی نیست و همه حوزه ها را تحت تأثیر خود قرار داده است.
وی با تاكید بر اینكه در تمامی حوزه ها باید از متخصصین امر استفاده شود، افزود: در این میان لازم است نسبت به رشته های علوم انسانی نیز توجه ویژه ای صورت گیرد.
علیزاده با بیان اینكه مباحث اجتماعی دارای پیامدهای بسیاری هستند ،تصریح كرد : در مباحث اجتماعی ،پیامدها و آثاری وجود دارد كه تبعات آن سال ها به طول می انجامد .
و ی با اشاره به اینكه با وجود اینكه كرونا موجب شده مشكلات معیشتی مردم بیشتر شود خاطرنشان كرد: كرونا ،فقیر و غنی را نمی شناسد ، طبقات فقیر را بیشتر كرده كه این نشان دهنده عدم وجود ذخایر معیشتی است.
وی بر لزوم نگاه سیستمی و جامع نگری در حوزه رشته های دانشگاهی تاكید كرد.
دكتر منوچهر علینژاد رئیس گروه رفاه اجتماعی دانشكده علوم اجتماعی دانشگاه یزد نیز در این مراسم با اشاره به اینكه كرونا یك بیماری نیست و به عنوان یك پدیده اجتماعی به شمار می رود كه رنگ و بوی جامعه ایرانی را گرفته است ،گفت: مردم با شرایط خود با این قضیه كنار آمده اندو متناسب با شرایط خود ، به دنبال كسب درآمد و امرار معاش هستند .
وی با بیان اینكه مردم در ایران بر اساس واقعیت های موجود ، خود را با شرایط وفق می دهند ،افزود: با توجه به شرایط موجود ، لازم است استانداردهای لازم برای بهبود شرایط مردم در نظر گرفته شود .
علی نژاد با اشاره به اینكه وزارت تعاون، كار و رفاه اجتماعی بیش از ظرفیت خود در حوزه اجتماعی كار كرده است، تصریح كرد : لازم است این اعتماد بیش از گذشته تقویت شود و سیاست دولت در این حوزه ارتقای وضع موجود باشد.
وی با اشاره به اینكه در استان یزد مشاغل غیررسمی كمتر دیده می شوند، تصریح كرد : باید به اقتضای شرایط هر استان و متناسب با وضعیت استان و متغیرهای آن، سیاست گذاری های منعطف متناسب با آن استان اتخاذ شود.
در این نشست علی جنادله عضو هیأت علمی دانشكده علوم اجتماعی دانشگاه علامه طباطبایی نیز گفت : در ادبیات مطالعات سیاسی اصطلاحی به نام بزنگاه داریم كه به برهه ها و رخدادهای ناگهانی گفته می شود كه ایجاد كننده وضعیت جدیدی است. كرونا نیز یكی از این بزنگاه ها ست كه وضعیت تازه ای را پیش روی ما قرار داده است.
وی تصریح كرد : این را می دانیم كه از بزنگاه ها هم می توان فرصت ساخت یا با بی توجهی به آن، زمینه ای برای تهدید فراهم كرد. بزنگاه ها از این جهت مثبت هستند كه می توانند عاملیت كنشگران اجتماعی را بالا ببرند و خلاقیت های جامعه را در برخورد با پدیده های تازه افزایش دهند. ازسوی دیگر، درصورتی كه در بزنگاه ها شروع به اتخاذ تصمیم های چسبنده نهادی كنیم، برنامه هایی كه ارائه می شود پس از مدتی خاصیت و ویژگی ممتاز خود را از دست می دهند و درعین حال، نمی توان این تصمیم ها را به راحتی تغییر داد.
جنادله افزود: این چسبندگی نهادی با گذشت زمان بیشتر می شود و مقاومت برای تغییردادن تصمیم ها نیز بیش از پیش افزایش پیدا می كند. نكته ای كه در بحث كرونا با آن درگیر هستیم، این است كه در كمیته علمی ستاد ملی مقابله با كرونا حتی یك جامعه شناس یا كنشگر اجتماعی عضویت ندارد.
وی اظهار داشت : ماهیت ویروس ، پزشكی است اما به دلیل چسبندگی نهادی كه از زمان تشكیل این ستاد و كمیته های آن به وجود آمده است، سیاست های رفاهی و خدماتی در این ستاد جایگاه ضعیفی دارد و همه امور بر مبنای فعالیت های پزشكی در حال اجرا ست.
جنادله با بیان اینكه همه سیاست های كشور بر مبنای تصمیمات گروه های سیاسی و یا پزشكی- كه البته جانانه در خط مقدم مقابله با ویروس تلاش كرده اند- منحصر شود، خود می تواند به خطری جدی برای كشور تبدیل شود، گفت: نباید اینطور تصور شود كه چون بحران ما از نوع بهداشت و درمان است، نباید تصمیم گیری درباره چگونگی مقابله با ویروس از دایره پزشكی خارج شود. امروز می بینیم، عوارض ویروس در ابعاد اقتصادی و اجتماعی در حال اثرگذاری شدیدی در جامعه است و از این رو، باید در ستاد ملی مقابله با كرونا متخصصان و كارشناسان خبره در این حوزه ورود كرده و در تصمیم گیری های كلانی كه ازسوی ستاد ملی مقابله با كرونا گرفته می شود، مشاركت كنند.
وی تصریح كرد : چنین موضوعی برای كشور دارای اهمیت زیادی است و ضرورت دارد دولت و مسئولان ذیربط با تجدیدنظر در تركیب ستاد ملی مقابله با كرونا، از نخبگان سایر بخش های جامعه نیز در مداخلات پیش رو استفاده كنند تا اثرگذاری تصمیم های آنان بهتر از قبل شود.