دریافت اطلاعات ...
 
روابط عمومی دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی
پنج شنبه ۱۹ مهر ۱۴۰۳

سن سکته مغزی در ایران 10 سال پایین تر از میانگین جهانی است
 
یک متخصص مغز و اعصاب گفت: با بررسی و مطالعات انجام شده، سن سکته مغزی در کشور، 10 سال از میانگین جهانی پایین تر است، یعنی سکته مغزی در کشور ما در سنین جوان تر اتفاق می افتد و فقط مربوط به سنین کهنسالی نیست.
سن سکته مغزی در ایران 10 سال پایین تر از میانگین جهانی است دکتر شبنم سهیل نادر در گفت و گو با ایسنا افزود: سکته مغزی اختلال عملکرد قسمتی از مغز است که در اثر انسداد یا پارگی عروق مغزی و اختلال در خون رسانی آن اتفاق می افتد و بسته به اینکه کجای مغز درگیر شود، علائم آن می تواند مختلف باشد.

وی ضعف در یک نیمه بدن، ضعف دست و پا در یک سمت از بدن، اختلال تکلم، سرگیجه، اختلال بلع، اختلال تعادل و حتی کاهش هوشیاری و در بعضی مواقع تشنج را از علائم سکته مغزی عنوان کرد و گفت: معمولا این علائم به صورت تکی نیست و ممکن است بیش از یک علامت در اثر سکته مغزی ایجاد شود. سکته مغزی عارضه ای است که به صورت ناگهانی رخ می دهد و علائم آن ظرف چند دقیقه تا چند ساعت ایجاد می شود.

وی ادامه داد: نکته قابل توجه در مورد سکته مغزی این است که طی بررسی ها و مطالعاتی که در کشور ما انجام شده، متاسفانه میانگین سنی بروز سکته مغزی به دلایل مختلف 10 سال از میانگین جهانی پایین تر است یعنی سکته در کشور ما در سنین جوان تر اتفاق می افتد.

به گفته این متخصص مغز و اعصاب، سکته مغزی به دلایل ژنتیکی و عوامل محیطی مختلفی رخ می دهد اما سن بالا، شایعترین عامل خطر در بروز آن است. به عبارت دیگر از دهه 50 به بعد به ازاء هر 10 سال که سن افراد بالا می رود، درصدی از خطر بروز سکته مغزی در آنها بیشتر می شود.

خطر سیگار و قلیان

عضوهیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی البرز اظهار کرد: از عوامل خطر دیگر، عللی هستند که باعث انسداد عروق می شوند مثل بیماری های دیابت، فشار خون بالا و بالا بودن چربی خون، مصرف سیگار و قلیان. از علت های دیگر بروز سکته های مغزی بیماری های قلبی است که ممکن است باعث ایجاد لخته و فرستاده شدن آن به عروق مغز و ایجاد انسداد عروق و سکته مغزی شوند.

دکتر سهیل نادر ادامه داد: برخی بیماری های ژنتیکی خاص هم وجود دارد که انعقاد خون را دچار مشکل کرده و ریسک ابتلا به سکته مغزی را بالا می برد. همچنین بعضی از داروها به ویژه داروهای هورمونی که در خانم ها بیشتر استفاده می شود و نیز برخی بیماری های زمینه ای حتی میگرن می توانند خطر بروز سکته مغزی را در فرد بالا ببرد. همچنین فشارخون بالا، اختلالات مادرزادی یا ساختاری عروق مغزی که ممکن است باعث پارگی عروق شود، هم از عوامل خطر بروز سکته مغزی از نوع خونریزی است. ضربه مغزی هم می تواند خونریزی مغزی ایجاد کرده و به نوعی درگیری عروق مغزی بدهد.

این پزشک گفت: حتی بعضی از انواع سرطان ها یا عفونت ها مثلا ابتلا به کرونا هم در ایجاد سکته مغزی موثرند. این موارد با افزایش انعقادپذیری خون خطر بروز سکته مغزی و حتی سکته قلبی و ایجاد لخته در سایر قسمت های بدن را در افراد بالا می برند.

این متخصص مغز و اعصاب با اشاره به اینکه سکته های مغزی به دو گروه تقسیم می شود، بیان کرد: یک گروه از سکته های مغزی که در سنین پایین اتفاق می افتد یعنی زیر 50 سال و گروه دیگر هم سکته های مغزی بالاتر از 50 سال است. در سکته های بالاتر از 50 سال معمولا سن و عوامل عروقی از علل ایجاد کننده آن است اما در سکته های مغزی که زیر 50 سال اتفاق می افتد ممکن است بیماری های خود ایمنی و قلبی و ژنتیکی باعث آن باشد.

سه تا چهار و نیم ساعت اول، زمان طلایی نجات فرد سکته کرده

وی ادامه داد: مهمترین نکته این است که وقتی با بیماری برخورد می کنیم، که هر کدام از علایمی که گفته شد به طور ناگهانی ظرف چند دقیقه تا چند ساعت در او ایجاد شده بود، علایمی نظیر اختلال در تعادل، ضعف نیمه بدن و دست و پای یک سمت، کج شدن صورت و اختلال بلع ص،… باید به بروز سکته مغزی شک کنیم.

دکتر سهیل نادر در خصوص اقدامات اولیه در هنگام ایجاد سکته مغزی گفت: کاری که باید در منزل انجام شود این است که اطرافیان به هیچ عنوان بیمار را حرکت ندهند و فورا با 115 تماس بگیرند. به خصوص در فاصله 3 تا 4 و نیم ساعت اول که زمان طلایی درمان است، بیمار باید فورا به اولین مرکز درمانی اعزام شود. تاکید می کنیم به هیچ عنوان سعی در پایین آوردن فشار خون یا دادن داروی آسپرین یا هر داروی دیگری به صورت خودسرانه به بیمار نکنند. چون نمی دانیم که وضعیت داخل مغز چگونه است و آیا لخته یا خونریزی وجود دارد یا آسیب دیگری ایجاد شده است. بنابراین هیچ کاری برای بیمار انجام ندهند تا همکاران 115 بر بالین بیمار حاضر شده و او را به مرکز درمانی منتقل کنند.

وی درباره زمان طلایی نجات بیماران سکته مغزی یادآور شد: 3 تا 4 و نیم ساعت اول زمان طلایی و مهمی است که بیمار باید به اولین مرکز درمانی در دسترس که درمان سکته مغزی را انجام می دهد رسانیده شود. چون طی این زمان طلایی اگر سکته مغزی از نوع لخته باشد در موارد بسیاری و البته نه در همه موارد، ما می توانیم از دارویی که لخته را حل می کند، در بعضی از بیماران بهره ببریم و بیمار را از یک عمر ناتوانی و عواقب شدیدتر سکته مغزی نجات دهیم.

وی تاکید کرد: به یاد داشته باشیم نجات مغز در سکته مغزی مساوی است با زمان. هر چه زمان بگذرد ما تعداد بیشتری از سلول های مغزی و در نتیجه عملکرد بیشتری از بیمار را از دست می دهیم. بنابراین در سه تا چهار و نیم ساعت اول هر چه بیمار زودتر به مراکز درمانی برسد نتیجه بهتری بدست می آید.

این متخصص در مورد لزوم درمان مداوم و پیگیر در سکته های مغزی افزود: در سکته مغزی درمان شامل دارو درمانی و اقدامات بازتوانی است و یک پروسه طولانی دارد. سکته مغزی دقیقا مثل یک طوفان است که طی چند دقیقه یک ویرانی بزرگ ایجاد می کند و بازگشت به حالت نرمال ممکن است ماه ها و حتی سال ها طول بکشد. از این رو نیاز به صبوری و همکاری با کادر درمان دارد.

باورهای غلط درباره سکته مغزی

وی با اشاره به اقدامات غلط در درمان سکته مغزی گفت: متاسفانه یکسری از اقدامات هستند که عامه مردم تصور می کنند، ممکن است به پیشگیری و بهبود سکته مغزی کمک کند. به عنوان مثال در همان ساعات اولیه سوزن به نوک انگشت بیمار می زنند تا با خونریزی به او کمک کنند و یا آسپرین یا چیز دیگری می دهند و یا سعی می کنند فشار خون را پایین و بالا کنند. در حالی که این اقدامات ممکن است نه تنها کمک کننده نباشد بلکه بسیار آسیب زننده بوده و آسیب مغزی را وسعت ببخشد. لذا تنها اقدام لازم این است که تا رسیدن همکاران و انتقال بیمار به بیمارستان، فرد را به پهلوی چپ بخوابند تا اگر برگشت محتویات معده داشت وارد راه های هوایی او نشود، او را در یک حالت نیمه نشسته که سر فقط کمی بالا باشد قرار بدهند که خون رسانی به مغز مختل نشود. اگر کادر درمان خواستند از پیشینه بیمار اطلاعاتی داشته باشند داروهایی که قبلاً استفاده می کرده و مدارک پزشکی او را در دسترس قرار بدهند و خونسردی خودشان را حفظ کنند.

وی ادامه داد: اقدامات دیگر مثل زالو درمانی، زنبور درمانی، حجامت در پیشگیری از سکته و درمان آن نه تنها کمک کننده نیست که حتی باعث عوارضی مثل عفونت های متعدد، ایجاد لخته و ورم در دست و پا و … می شود و درمان بیمار را دچار اختلال می کند. اطرافیان بیمار باید با پزشک متخصص مغز و اعصاب و همکاران دیگری که مرتبط با درمان این بیماری هستند مثل فیزیوتراپی، متخصص قلب، غدد، متخصص داخلی مشورت داشته باشند.

پیشگیری

دکتر سهیل نادر در مورد اقدامات پیشگیرانه از سکته مغزی گفت: در مورد پیشگیری، مهمترین اقدامات شامل دو گروه از عوامل است، یکی عواملی که نمی توانیم پیشگیری کنیم مثل سن که یک درصدی از ریسک ابتلا به سکته مغزی به این خاطر بالا می رود. گروه دوم عوامل قابل کنترل هستند مثل سیگار کشیدن، کنترل فشار، قند، چربی، اصلاح سبک زندگی، ورزش منظم، تغذیه مناسب، دور بودن از استرس ها و بررسی چکاب قلبی و عروقی. همین طور اگر علایمی از بیماری خاصی در سوابق خانوادگی فرد است یا داروهایی برایش تجویز شده، حتما منظم استفاده شود تا درگیری خاصی از این موارد به مغز منتقل نشود. بنابراین مهمترین اقدام در پیشگیری از سکته مغزی کاهش عوامل خطر است. همچنین در مورد سن که یکی از عوامل خطر است باید در تمام سنین به خصوص بالاتر از 50 سال زندگی سالمی فراهم کنیم که خطر بروز سکته مغزی در آنها کمتر شود.

انتهای پیام
منبع خبر:
ایسنا
   تاریخ: ۰۸:۱۳ - ۱۵/۰۷/۱۴۰۲   بازدید: ۱۸۱